غنچه ( Qonça ( 4

06.07.2014 - 00:30

2.Pərdə

6.Səhnə

Sevinc

Qonça otaqda. Aydın,Cəlal və anası onun görüşünə gəliblər. Kef-əhvaldan sonra :

Qonça Mama , doktor dedi toxtamışam, gedəbilərəm.(sevinc ilə xəbər verir).
Ana Bala ölümdən qurtuldun.Sevinirəm ki sağalıbsan.
Aydın indi ki toxtamısan, bəs hazır ol mədirəsəyə gedəsən. Bu kifin...(Cəlal sözü kəsir).
Calal Buda paltarın. Adıyında yazdırmışıq.
Qonça (Hədiyyələri alıb baxır ). Vay!Yanı mən mədirəsəyə gedəbilərəm? Mersi əmi can. Mersi əmi can.(əmiləri-nən əlverir).
Mersi mama.(Mamasın öpür) Heç vaxt bir belə sevinməmişdim. Kaş ki xıyavandakı uşaqların hamısı mədirəsəyə gedəbilərdilər. Kaş ki dunyada hamı uşaqlar mənim kimin sevinərdilər.İstirəm dərs oxuyub məllim olam.İstirəm goymuyam bir uşaq mədirəsəsiz qalsın.İstirəm uşaqların hamısı sevinc-inən böyüyələr...

Əmi,nəyə uşaqların əli mədirəsəyə çatmır?(Aydına sarı danışır).
Aydın Əmi can çox çətin bir söz soruşursan! Bunu yekələndə bilərsən.Yekələndə...
(Otaqdan eşiyə çıxırlar)

7.səhnə
Nə cavab verim

Aydının otağı.Telfon zəng çalır.Aydın evdə dəyil.Bir neçə dəyqədən sonra Cəlal Aydının kilidi əlındə otağa girir.Gözləri bərəli qalır! Hər şey bir-birinə vurulubdur!Qıçının altından bir kitab götürüb unvanın oxuyur"Gül satan qız" ;qoyur mizin ustunə:

Cəlal (öz-özüynən)Mən sənə dedim işiyin vermə bizdən-yerlərin əlinə... Bax! Elə bir buraya qaban girbdir,hər şeyi vurublar bir-birinə! İndi bu uşağa nə cavab verəcəyəm?

Bunlarin eli ilan dişindən zəhərlidir.Və örəkləri qənovdan kirli.Sən bəzəksiz -duzəksiz sən gövərçin kimi, ayıq dəyil sən ilan kimi .Görmürsən hər şeyi zəhərliyiblər,və gülləri ayaq alrında yerə sürtürlər?!Qoxumaqlarından duru örəklərin kölgəliyinə daldin,amma zəhərləri səni buraxmadı.

Gündüz üzlərin bəzədilər, gecələr , oğrular kimi , işləri talan oldu...
Sən vurğunsan dostum,vurğun.Sevgiyən giciyim gərlir,dost.
O sevgiyən ki yaşayış üçün dü ,insan,ot,təbiyyt üçün dü.
Sevgiyən giciyim gərlir,dost.
Demədin mən bu uşağa nə cavab verim.
Demədin şayıtlarıyın cavabın... Ay, Qonça!Ay...
(Qonça bir ağ-tor donda ,balaca mələk kimi,içəri girir)
Qonça Əmi can yalgızsı(nı)z ?
Cəlal Ey vay! Uşaq sən burda nə elir sən?
Qonça  Əmi can siz çağırdız.Gəldim sizinlə danışam.
Cəlal  Danışasan?Əmiy-nən?

Gonça  (O ayaq ustə gedib-gəlir.Sözləri butun hərəkətlərilə oynuğun dur).
Həyə. Yalqız olmuyasız. İstirəm bu kitabdan danışam ki oğruların əlindən düşüb fərş ustə qalmışdır.

Mən hamı uşaqlar kimi bir uşağam.Amma, onlar kimi yaşamıram.Örəyim çox şeylər istəyir,amma əlim çatmır.Işlırəm,evə xəş verirəm. Mədirəsəyə getmirəm. Heç bilmirəm niyə.Sevinc,ləzzət tanımıram;yaxın dostun aclıqdir.Gecələr bir-birin qucağında yatırıq.Olmuyub kimsə adımı soruşsun,hələ noxoşluqdada.Yalqızam lab yalqız. Məni Hərdən fikiri götürür, ata-anamın,bacı-qardaşımın fikiri.İstirən onlara təzə par-paltar alım;hava soyuqluyubdu.Və diyəm ki mənə bir cüt təzə başmaq alsınlar,ki adams,gül satanda,və maşın şuşəsi sıləndə ayaqlarm ıncıməsın.İstirəm bacı-qardaşımın əski paltarı üçün kimsə onlara toxunmasın.

Çox istirəm bir təzə məntorum olsun,amma, ələki deyirəm alsınlar,deyirlər"Kefin sazdı, Pol hardadı;hələ evkirası dala düşübdü".Hərdən gizlincə bir az pol yığıram.Özümə yox,böyüklər üçün.İstirəm onlara hədiyyə alım ki sevinsinlər;və mən onların gülüşlərin görüm.Böyüklərin gülüşlərini çox sevirəm.Əyə mən yanqılıb gülsəm qaş-qabaqların sallıb deyirlər,"bəsdi,nu olub hərildirsən."

Daha gülmək yadımdan çıxır.Bilmirəm,bəlkə böyüklər ünəmlidilər!
Ata-anam noxoşladılar polum olmadı onları mərizxanaya aparım.
Qardaşıma iş tapabılmədım,getdi muxddirat alış-verişinə düşdü,biləsin tutdular.
Günəş xanıma dedim:" Hava suyuqdur,şaxtadır,qardır,getmə,qal məni qızdır !
Sözümə baxmadı; məndə noxoşladım.Qar-yağış yağanda bizim evdə "nifi" ağlar,kasa-boşqab istər.

Və duvar anamın əlləri kimi çatlayar.Hamı yorqun-arqın evə gələr,atam dərddən inildər ,anam acıqlanar.
İstirəm onları öpəm ,və diyəm ki bilələrin çox sevirəm; amma utanıram.Naqqaşlığı cox sevirəm.İşləmişəm.Yox,kağaz-midad polu verməmişəm.
Yanı yoxumudu ki verəm.

Mən barmağımla çəkmişəm.Başmaq,əlcək,kapşen,və günəş şəkillərin barmağımla rəsm etmışəm.
Qar üstündə!Böyüklər üşüyə-üşüyə onları görndə canları qızıb dodaqları qaçar.Dotstum yoxdu.
Oyunla yeni tanış olmuşdum ki daha zamanım olmadı dost olam.
Oda məni buraxıb getdi.Və bir-yolluq mənim üçün özgə olub-qaldı.
Məni tanırsan mi?

Mən o cınqılı qızam,o cınqılı oğlanam.O açılmamış, solan, qonçayam!
Uşağam.Hamı uşaqlar kimi.Amma bir ayrı təhər yaşıram. Mənim Yaşayışımı başqa tərsim ediblər.
Qar ,buz üstündə yox; daş-dəmir üstündə!Ki başqa bir uşaq olum...

Cəlal Ax Qonça!Ax!...(O Səndəlin üstündə oturubdu, üzünü əllərilə tutur.Bir qaç an. Eləki açır, görür uşaq yox olubdur). Özündən sonra...özündən sonra...özün kimi məni də dəli elədin!...
Yox, səni kimsə anlamaz! Qonçalarıda !...
Sən vurğunsan dostum,vurğun.Sevgiyən giciyim gərlir,dost...
Vay!Demədin mən bu uşağa nə cavab verim!...

Pərdə düşür

Son

پرده دوم

صحنه ششم

سرور

اتاق غنچه.آیدین، جلال و مادرغنچه برای ملاقات او آمده اند.بعد از احوال پرسی:
غنچه مامان، دکتر گفت "خوب شده ام. میتونم برم".(با خوشحالی )
مادر فرزندم از مرگ نجات یافتی. خوشحالم که خوب شدی.
آیدین حالا که خوب شدی پس حاضر شو به مدرسه بری. این کیفت ات...(جلال حرف او را قطع میکند).
جلال این هم لباس مدرسه ات.ثبت نام هم کردیم.

غنچه (هدیه ها را گرفته نگاه میکند) وای، یعنی میتونم به مدرسه برم؟ مرسی عموجان. مرسی عموجان. (با عمو هایش دست میدهد) مرسی مامان.(مادرش را می بوسد).هیچ وقت این قدر خوشحال نبودم.کاشکی همه بچه های خیابان می تونستند به مدرسه بروند. کاشکی همه بچه های دنیا مثل من خوشحال می شدند.
میخوام درس بخوانم معلم بشوم.میخوام همه بچه ها به مرسه بروند. میخوام همه بچه ها با شادی بزرگ شوند...
عمو،چرا دست بچه ها از مدرسه کوتاه میشود؟(از آیدین می پرسد)
آیدین عموجان سئوال سختی می پرسی. جواب این حرف را وقتی بزرگ شدی پیدا میکنی.وقتی بزرگ شدی...
(از اتاق بیرون میروند).

صحنه هفتم
چه جوابی بدهم

اتاق آیدین.تلفن زنگ میزند.او در خانه نیست.بعد از مدت کوتاهی جلال با کلید آیدین وارد میشود. و مات و متحیر میماند.همه چیز به هم ریخته است. از زیر پایش کتابی برداشته عنوانش را میخواند« دخترک گل فروش». آن را روی میز میگذارد.

جلال( با خودش) گفتم که کارت را به دست ازما بهتران نده...نگاه کن! مثل اینکه گراز وارد خانه شده، همه چیز بهم ریخته و درب و داغون شده است! حالا جواب این بچه را چه باید بدهم؟
اینان دستانشان چون نیش مار زهرآهگین است. و دلهاشان چون جویبار خیابان چرکین.
اما تو ساده ای. مثل کبوتر. و نه چون مار هوشیار. نمی بینی همه جا را به زهرآغشته اند؟!
و گلها زیر پاهاشان لگد کوب شده است؟!
از گندشان به سایه سار دلهای گوارا پناه بردی ولی زهرشان رهایت نکرد.
روز، چهره یشان را آراستند و شبها ، چون دزدان ، کارشان غارت شد...
تو شیفته ای دوست من. شیفته ای.
به عشق تو رشک می برم دوست!
به عشق تو برای زندگی. برای انسان. و گیاه و طبیعت رشک می برم!
به عشق تو رشک می برم دوست!
نگفتی جواب این بچه را چه باید بدهم؟
نگفتی جواب شاگردانت را!
آی غنچه! آی ..
(غنچه با لباسی سپید، توری ، چون پریان کوچولو ، از در وارد میشود):

غنچه عمو جان!تنهایی؟!
جلال وای ! بچه تو اینجا چکار میکنی؟!
غنچه عمو جان صدایم کردید. آمدم با شما حرف بزنم.
جلال حرف بزنی؟! با عمو حرف بزنی؟!

غنچه ( راه میرود ، و سخن با تمام حرکات بدن همآهنگ است). آره ، که تنها نمونید. میخوام از این کتاب با شما حرف بزنم، که از دست دزدها افتاده، و روی فرش مانده بود...
کودکم . مثل همه کودکان. اما مثل همه زندگی نمیکنم.
دلم خیلی چیزها میخواهد اما دستم به چیزی نمی رسد. کار میکنم ، به خانواده پول میدهم . مدرسه
نمی روم. نمیدانم چرا. شادی و لذت نمی شناسم.دوست نزدیکم گرسنگی ست. شبها در آغوش هم میخوابیم.
هیچوقت نشده کسی اسمم را بپرسد. حتی وقتی که مریض شده ام. تنها هستم . تنهای تنها.
گاهاً فکر پدر و مادرم، خواهر و برادرم برم میدارد.میخواهم برای آنها لباس نو بخرم،هوا سرد شده.
و بهشان بگویم: " برای من کفش نوبخرند " تا هنگام فرو ش آدامس و گل و پاک کردن شیشه ماشین
راحت باشم. میخواهم کسی به خاطر لباس کهنه ی خواهر و برادرم به آنها توهین نکند.
خیلی دلم میخواهد مانتوی نوی داشته باشم ولی وقتی میخوام بخرند میگویند"حالت خوشه، پول کجا بود،
کرایه خانه عقب افتاده است"! بعضی وقتها یواشکی پول کمی جمع میکنم. برای خودم نه. برای بزرگترها.
میخواهم برایشان هدیه بخرم. که خوشحال باشند،و من لبخندشان را ببینم. لبخند بزرگترها را
خیلی دوست دارم. اگر خودم اشتباهاً بخندم با اخم و تخم میگویند: "بس کن! چه شده
هرهر میخندی. "و من دیگر خندیدن یادم میرود. نمیدانم، انگار بزرگترها مهمتر اند.

پدر و مادرم مریض شدند پول نداشتم آنها را به بیمارستان ببرم. برای برادرم نتوانستم کار پیدا کنم . رفت مواد مخدر فروخت، گرفتند !
به خورشید خانم گفتم سوز برف و سرماست. نرو، بمان پیش ما ، گرمم کن. به حرفم گوش نکرد. من هم مریض شدم. هر وقت برف و باران میاد سقف خانه اشک میریزد. کاسه و بشقاب میخواهد. و دیوار خانه مثل دستهای مادرم ترک میخورد. همه خسته به خانه میرسیم. پدرم از درد ناله میکند.
مادرم عصبانی میشود. میخواهم بوسشان کنم و بگویم که دوستشان دارم . ولی خجالت میکشم.
نقاشی را خیلی دوست دارم. کار کرده ام. نه، پول کاغذ و مداد نداده ام . یعنی نداشته ام که بدهم . من با انگشتم نقاشی میکنم. شکل کفش و دستکش و کاپشن و خورشید میکشم. روی برف. وقتی بزرگترها سردشان است و آنها را می بینند، گرمشان میشود و لبخند میزنند.
دوستی ندارم. با بازی، تازه آشنا شده بودم که دیگر وقت پیدا نکردم اوخت شوم. او هم گذاشت و رفت. و همیشه برایم غریبه ماند!
می شناسی ام؟ من آن دخترکم . آن پسرکم. آن غنچه ی نشکفته ی پرپر.
کودکم. مثل همه کودکان. اما طور دیگری زندگی میکنم! زندگی مرا این جوری نقاشی کرده اند. نه روی برف. نه روی یخ. بلکه روی سنگ، روی آهن ! که کودک دیگری باشم...

جلال آخ غنچه! آخ ! ...( او روی صندلی نشسته است. چهره خود را با دست می پوشاند.و بعد از لحظاتی که دست بر میگیرد، می بیند غنچه ناپدید شده است)
... به دنبال خود ... به دنبال خود.. مرا هم مثل خودت دیوانه کردی! ...
نه، کسی ترا درک نمیکند. نه، کسی غنچه ها را درک نمیکند! ...
توشیفته ای دوست من! شیفته ای!
به عشق تو رشک می برم دوست!...
وای! نگفتی به این بچه چه جوانی بدهم؟...