یوسف عزیزی بنی طرف

بیست تشکل مستقل صنفی و مدنی در درون ایران منشوری را منتشر کرده اند که می تواند نقطه عطفی در جنبش انقلابی پنج ماهه اخیر باشد.

با توجه به سرکوب شدید و ممنوعیت فعالیت احزاب در داخل، نهادهای مدنی و صنفی می توانند نقش این احزاب را در راهبری جنبش انقلابی به عهده گیرند. «منشور مطالبات حداقلی تشکل های صنفی و مدنی ایران» گرچه خواست اصلی انقلاب كنونى - یعنی سرنگونی رژیم قرون وسطایی ج اا - را به صراحت اعلام نکرده است اما دوازده ماده ای که در این منشور آمده، به قول عرب ها 'شروط تعجیزیه' یا شروط ناتوان ساز اند که اگر رژیم به آنها دست یابد به نفی خود می رسد و چیز دیگری می شود که دیگر ج ا نخواهد بود. این منشور به درستی خودرا محدود به دوره سیاه ج ا نمی کند بلکه بر دوره تیره پهلوی نیز تاکید می کند و از «یکصد سال عقب ماندگی و در حاشیه ماندن آرمان برپایی جامعه ای مدرن و مرفه و آزاد» سخن می گوید. این سازمان ها خودرا محدود به توافقی حداقلی در باره طرح هایی در باره حل سه معضل اساسی جامعه ایران کرده اند: ستم ملی، ستم طبقاتی و ستم علیه زنان و البته از دیگر مسایل جامعه ایران نیز غفلت نورزیده اند: پلورالیسم و آزادی بیان و اندیشه، آزادی احزاب و مطبوعات وآزادی اعتصاب و راهپیمایی، آزادی مذهب، آزادی همه زندانیان سیاسی از همه ملیت ها، لغو مجازات اعدام و قصاص و شکنجه و مشکلات محیط زیستی و سیاست خارجی. در میان امضا کنندگان، نام سه نیروی سرزمین استعمار زده و عصیانگر اقلیم اهواز را می بینیم: «سندیکای کارگران شرکت نیشکر هفت تپه» ، «صدای مستقل کارگران گروه ملی فولاد اهواز» و «شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت» .

می توان گفت که نقش این بیست تشکل مدنی می تواند همچون نقش 'قوا الحریه و التغییر' – نیروهای آزادی و تغییر - در انقلاب سودان باشد که نخستین جرقه اش در اواخر دسامبر ۱۹۱۸ زده شد و در اوایل آوریل ۲۰۱۹ به پیروزی رسید. این تجمع دربرگیرنده چهار نیروی عمده مدنی و صنفی مخالف رژیم البشیر در داخل سودان بود: 'تجمع صنوف'، 'ائتلاف ندای سودان'، 'ائتلاف نیروهای اجماع ملی' و 'تجمع دموکراتیک' . اینها شامل شبکه ها و کمیته های پزشکان، روزنامه نگاران، معلمان و دانشگاهیان سودان بودند که در نبود احزاب سرکوب شده طی سی سال حکومت اخوان المسلمینی عمر البشیر، رهبری انقلاب را تا پیروزی به عهده گرفتند. پس از انقلاب بود که احزاب سراسری و اتنیکی تبعیدی یا محصور در کوه ها به سودان باز گشتند و به نیروهای «آزادی و تغییر» پیوستند و هم اکنون برای بازگرداندن نظامیان به پادگان ها و برپایی جامعه ای پلورال، فدرال و دموکرات در سودان پیکار می کنند. و البته به رغم تشابهات میان دو جامعه چند ملیتی ایران و سودان، هر یک ویژگی های طبقاتی و تاریخی خاص خودرا دارند.

میر حسین موسوی با پذیرش این منشور می تواند به این بیست نهاد مدنی بپیوندد. به گمان من جای نیروهای فرهنگی و مستقلی چون کانون نویسندگان ایران، نهادهای مستقل فرهنگی و مدنی ملیت های غیر فارس و نهادهای مستقل روزنامه نگاران در این مجموعه خالی است. اینها – البته – می توانند به تدریج به این مجموعه بپیوندند. اين مجموعه بايد از اين پس با انتخاب يك نام مشخص، رهبرى مبارزات درون ايران را به عهده گيرد و البته اين كار با ايجاد يا تحكيم روابط با نهادها و شخصيت هاى مستقل ملت ها در داخل، شدنى است