طی روزهای اخیر، خوشبینیها برای به سرانجام رسیدن مذاکرات هستهای برای احیای توافق برجام افزایش یافته است.
ایران و آمریکا به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای خروج از بن بست مذاکرات پاسخ دادهاند. طبق این متن تحریمها علیه اقتصاد ایران از جمله صادرات نفت کاهش مییابند.
دو مقام مطلع که به دلیل حساسیت موضوع نخواستند نامشان فاش شود و در جریان این مذاکرات هستند، به بلومبرگ گفتند مذاکرات بر سر تحقیقات آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره فعالیت هستهای سابق و دریافت غرامت اقتصادی از سوی ایران در صورت خروج دولت آینده آمریکا از توافق ادامه دارد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق آمریکا پس از به قدرت رسیدن از توافق برجام خارج شد.
گفتوگوها برای احیای برجام از نزدیک توسط شرکتها و تجار نفت و گاز دنبال میشود. جنگ اوکراین و کاهش صادرات انرژی روسیه به اروپا باعث افزایش قیمت انرژی در جهان و افزایش چشمگیر هزینههای زندگی و تورم شده است.احیای توافق برجام و برداشته شدن تحریمها علیه صادرات نفت ایران میتواند باعث ورود میلیونها بشکه نفت تولیدی ایران به بازار شود.
روزنامه فایننشال تایمز روز گذشته نوشت، توافق هستهای جدید میتواند صادرات ۱.۳ میلیون بشکه در روز نفت ایران یعنی معادل حدود ۵ درصد کل عرضه اوپک را احیا کند و نگرانی معاملهگران از کمبود را، در حالی که اروپا تحریمها علیه نفت خام روسیه را تشدید میکند، کاهش دهد. به نوشته این روزنامه، ایران حجم زیادی از نفت خام را در تانکرها روی دریا ذخیره کرده است.
«فشار» بر ایران
به نوشته بلومبرگ، طرفهای مذاکره به طور علنی درباره جزئیات تحولات اخیر اظهار نظر نکردهاند، اما این احساس وجود دارد که ایران با فشارهای زیادی برای کوتاه آمدن از برخی خواستههای خود مواجه است.
امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه روز گذشته درباره شانس موفقیت احیای برجام گفت توپ در زمین ایران است.
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید اذعان کرده هنوز شکافهایی میان طرفها بر سر احیای برجام وجود دارد ولی گفته است ایالات متحده به مذاکره ادامه میدهد.
مقامهای اسرائیلی در روزهای اخیر رایزنیهای فشردهای با آمریکاییها داشتهاند تا در فرصت باقیمانده از امضای توافق جلوگیری کنند.
اسرائیل گفته است مخالف متن فعلی برای توافق با ایران است و هشدار داده که خود را مقید به آن نخواهد دانست.
به جز اسرائیل، دولت جو بایدن همچنین با فشار سیاسی از طرف جمهوری خواهان آمریکا روبرو است تا از امضای این توافق خودداری کند.
شش اختلاف ایران و آمریکا در مذاکرات وین؛ از تضمین تا نابودی و تعطیلی
مقامهای جمهوری اسلامی هر طور که شده میخواهند شرط علی خامنهای مبنی بر اخذ تضمین از آمریکا در مذاکرات را محقق کنند- AFP
هرچند در هفتهها و روزهای اخیر به نظر میرسد حکومت جمهوری اسلامی ایران و دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، در آستانه رسیدن به توافق نهایی برای احیای برجام قرار دارند، اما برخی شواهد نشان میدهد که این توافق شاید به این زودیها امضا نشود. برخی اختلافها همچنان پابرجاست و به نظر میرسد که که حل نهایی این اختلافها که در شش مورد اصلی خلاصه میشود، نیازمند دورهای تازهای از مذاکرات باشد.
نمایندگان مجلس جمهوری اسلامی ایران میگویند آمریکا حاضر به دادن تضمین در مذاکرات هستهای نیست و موضوع راستیآزمایی و لغو تحریمها هم در پیشنویس مذاکرات «ایراد» دارد و نظر تهران را جلب نکرده است.
علی خضریان ازجمله نمایندگانی است که آمریکا را به «زیادهخواهی» در مذاکرات متهم کرد و نوشت: «پاسخ مناسب این است که هر زمان آمریکا تحریمها را لغو کرد، ایران به تعهدات خود ذیل برجام عمل میکند و این موضوع نیاز به مذاکره ندارد.»
جلیل رحیمی جهانآبادی، دیگر نماینده مجلس هم گفت: «اکثر نمایندگان در جریان کلیات مباحث و پیشنویس مطرحشده در مذاکرات احیای برجام هستند و میدانند چه توافقی میشود و طرفین چه تعهداتی را میپذیرند.»
رحیمی جهانآبادی اضافه کرد که اگر نظام بر چند محور اساسی «شامل فناوری فعلی هستهای، نوع سانتریفیوژها، میزان و درصد غنیسازی و راستیآزمایی» تکیه کند، ممکن است مذاکرات تا ۱۰ روز آینده به نتیجه برسد. او افزود برای جمهوری اسلامی «بسیار سخت است بدون هیچ تضمین و ضمانت اجرای محکم بخواهد مجددا قراردادی را که تبعاتی برایش دارد امضا کند».
این نماینده مجلس همچنین گفت که در پیشنویس توافقنامه تغییر خاصی رخ نداده و «مذاکرات تقریبا احیای قرارداد قبلی است».
محمد اسماعیل کوثری از دیگر نمایندگانی است که به تیم مذاکرهکننده توصیه کرد «نباید فریب حرفهای آمریکا را بخورند».
کوثری افزود تیم جمهوری اسلامی «باید هم در رابطه با برداشتن تحریمها تضمینهای لازم را بگیرند و هم از طرف ما راستیآزمایی صورت گیرد».
او در عین حال ادعا کرد «توافق نشود، هیچ اتفاقی نمیافتد و ما داریم کار خودمان را انجام میدهیم».
این گفتهها با تازهترین اظهارنظر حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، که گفت جمهوری اسلامی در پاسخ به آمریکا عجلهای ندارد، همسو است.
برخی گزارشهای تاییدنشده هم حکایت از آن دارد که آمریکا با درخواست تهران مبنی بر حفظ توانمندیهای هستهایاش در سطح فعلی مخالف است و میخواهد که آن به سطح سال ۱۳۹۴ بازگردد.
نگهداری سانتریفیوژهای نسل جدید تحت نظارت آژانس و اعلام پایان تحقیقات آژانس در سه مرکز هستهای جمهوری اسلامی از دیگر موارد اختلاف بین دو کشور است.
شواهد نشان میدهد که ایران و آمریکا در این دوره از مذاکرات هر یک سه خواسته (در مجموع شش مسئله) دارند که تاکنون حلوفصل نشده است.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
توجه داشته باشید کامنتهایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید