رفع انسداد از غلات اوکراین و جنگ سوریه در نشست سهجانبه تهران
رفع انسداد از صادرات غلات اوکراین از طریق دریای سیاه از موضوعهای مهم مورد بحث در این دیدار بود و آقای پوتین گفت که پیشرفتهایی در این زمینه به دست آمده است.
در مورد جنگ داخلی سوریه که ایران و روسیه در آن از دولت بشار اسد و ترکیه از برخی مخالفان آن حمایت میکند هم بحث شد.
این اجلاس فرصتی برای آقای پوتین بود تا نشان دهد هنوز متحدانی در سطح جهان دارد.
آمریکا گفت که بازدید رهبر روسیه از ایران نشان میدهد که مسکو در پی حمله به اوکراین چقدر منزوی شده است.
__________________________________________________
تحلیل استیو روزنبرگ، دبیر خبرهای روسیه
حمله به همسایهتان، که یک کشور مستقل است، معمولا باعث میشود دوستان خود را از دست بدهید.
و روسیه بعد از حمله به اوکراین دوستان زیادی را از دست داد. از نظر غرب مسکو اکنون در موقعیت انزوا قرار گرفته است.
اما کرملین مشتاق است نشان دهد که تحریمهای بینالمللی مانع انزوای روسیه، بزرگترین کشور جهان، شده و برخی از دوستانش وفادار ماندهاند. مثل ترکیه و ایران.
روسیه از این اجلاس سهجانبه در مورد سوریه استفاده خواهد کرد تا نشان دهد که متحدان قدرتمندی دارد و نفوذ ژئوپولیتیکیاش حفظ شده.
اما صحبت از یاران شفیق مادامالعمر نیست. ترکیه و ایران همچنین رقبای روسیه هستند. ترکیه و روسیه از طرفهای متقابل درگیری در سوریه و لیبی حمایت میکنند؛ آنها برای نفوذ در قفقاز جنوبی رقابت دارند؛ پهپادهای رزمی ترکیه توسط ارتش اوکراین در جنگ با روسیه به کار گرفته شده. در مورد ایران، این کشور در بازار جهانی انرژی با روسیه رقابت میکند.
البته درست است: روسیه، ترکیه و ایران دارای برخی منافع مشترک هستند. اما این به معنی یک دوستی پایدار در درازمدت نیست.
___________________________________________________
آقای پوتین در تهران همچنین اولین دیدار رو در رو از زمان شروع جنگ اوکراین با رهبر یک عضو ناتو – رجب طیب اردوغان – را انجام داد.
ترکیه علیرغم عضویت در این پیمان نظامیِ غربی، از پیوستن به تحریمهای بینالمللی علیه مسکو خودداری کرده است و دولت اردوغان سعی داشته نقش میانجی را بازی کند.
آنکارا در تازهترین قدم سعی کرده است برای پایان انسداد غلات اوکراین از طریق دریای سیاه مذاکره کند، مشکلی که مانع صدور میلیونها تن غلات به شدت مورد نیاز از اوکراین به کشورهای اطراف جهان شده است.
گفته میشود که ناوگان دریای سیاه روسیه راه ورود یا خروج هرگونه کشتی باری را بسته و بیبیسی شواهد فزایندهای یافته که نیروهای روسیه غلات اوکراین را دزدیده و صادر کردهاند. سایر مسیرها هم به شدت مینگذاری شده است.
روز سهشنبه آقای پوتین گفت که در این زمینه پیشرفت به دست آمده و از آقای اردوغان به خاطر میانجیگری گفتگوها میان مسکو و کییف قدردانی کرد.
جنگ داخلی سوریه
روسای جمهور سه کشور همچنین درباره جنگ داخلی دیرپای سوریه گفت و گو کردند.
ترکیه تهدید کرده است حمله تازهای را در شمال سوریه علیه شبهنظامیان کرد مورد حمایت آمریکا شروع خواهد کرد، حرکتی که ایران و روسیه هر دو با آن مخالفند. این عملیات بخشی از طرحهای آقای اردوغان برای ایجاد یک نوار 30 کیلومتری در طول مرز ترکیه با سوریه است.
آقای اردوغان گفت که انتظار حمایت روسیه و ایران را «در جنگ با تروریسم» دارد.
شورای امنیت سازمان ملل متحد هفته پیش با تمدید شش ماهه تحویل کمکهای فرامرزی به ناحیه تحت کنترل شورشیان در سوریه موافقت کرد. روسیه پیشتر تمدید یک ساله این طرح را مسدود کرده بود.
بیانیه مشترک ایران، ترکیه و روسیه درباره سوریه
در پایان هفتمین نشست سران کشورهای ضامن روند آستانه، بیانیه مشترکی صادر شد.
رئیس جمهوری اسلامی ایران، جناب آقای سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور فدراسیون روسیه، جناب آقای ولادیمیر پوتین و رئیس جمهوری ترکیه جناب آقای رجب طیب اردوغان، ۲۸ تیرماه ۱۴۰۱ در تهران برای شرکت در نشست سه جانبه سران در چارچوب روند آستانه گردهم آمدند.
رؤسای جمهور:
۱. وضعیت میدانی جاری در سوریه را مورد بحث قرار داده، آخرین تحولات پس از نشست مجازی سران در تاریخ ۱۱ تیرماه ۱۳۹۹ را بررسی کرده و بار دیگر بر عزم خود برای تقویت هماهنگیهای سهجانبه بر اساس توافقات فیمابین و نتیجهگیریهای نشستهای وزرای خارجه و کارشناسان ارشد تصریح نمودند. همچنین آخرین تحولات بینالمللی و منطقهای را بررسی کرده و بر نقش پیشتاز روند آستانه در حل و فصل مسالمتآمیز بحران سوریه تاکید کردند.
۲. بر تعهد تزلزلناپذیر خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه و همچنین به اهداف و اصول منشور ملل متحد تأکید و تصریح کردند که این اصول باید مورد احترام همگان بوده و هیچ اقدامی، فارغ از عاملان آن، نباید این اصول را تضعیف نماید.
۳. عزم خود را برای ادامه همکاری برای مبارزه با تروریسم در همه اشکال و مظاهر ابراز کردند. افزایش حضور و فعالیت گروههای تروریستی و گروههای وابسته به آنها با نامهای گوناگون در مناطق مختلف سوریه، از جمله حملاتی که تأسیسات غیرنظامی را هدف قرار داده و منجر به تلفات جانی بیگناهان میشود را محکوم نمودند. بر ضرورت اجرای کامل تمامی تمهیدات مربوط به شمال سوریه تاکید کردند.
۴. در این راستا تمامی تلاشها برای ایجاد واقعیات جدید میدانی به بهانه مبارزه با تروریسم، از جمله ابتکارات غیرمشروع خودمختاری را مردود دانسته، و عزم خود را برای مقابله با دستور کارهای جداییطلبانه که با هدف تضعیف حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و نیز تهدید علیه امنیت ملی کشورهای همسایه از طریق حملات و نفوذهای فرامرزی صورت میگیرد را ابراز نمودند.
۵. شرایط شمال سوریه را بررسی و تأکید کردند که دستیابی به امنیت و ثبات در منطقه تنها در سایه حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور ممکن است و بدین منظور تصمیم گرفتند تلاشهای خود را هماهنگ نمایند. مخالفت خود را با تصرف و انتقال غیرقانونی نفت و درآمدهای حاصل از فروش آن که متعلق به سوریه است ابراز کردند.
۶. بار دیگر بر عزم خود مبنی بر تداوم همکاریهای جاری به منظور نابودی نهایی تمامی افراد، گروهها، تشکلها و موجودیتهای تروریستی تأکید کردند و بر طبق حقوق بینالملل بشردوستانه، خواستار محافظت از غیرنظامیان و زیرساختهای غیرنظامیشدند.
۷. اوضاع منطقه کاهش تنش ادلب را به تفصیل مورد بررسی قرار داده و بر لزوم حفظ آرامش در میدان با اجرای کامل تمامیتوافقات مرتبط با ادلب تاکید کردند. از حضور و فعالیتهای گروههای تروریستی که غیرنظامیان داخل و خارج از منطقه کاهش تنش ادلب را تهدید میکند، ابراز نگرانی جدی کردند. توافق نمودند که تلاشهای بیشتری برای اطمینان از عادیسازی پایدار اوضاع در منطقه کاهش تنش ادلب و اطراف آن، از جمله وضعیت انسانی صورت دهند.
۸. نگرانی عمیق خود را نسبت به شرایط انسانی در سوریه ابراز نموده و کلیه تحریمهای یکجانبه که مغایر با حقوق بینالملل، حقوق بینالملل بشردوستانه و منشور ملل متحد هستند، از جمله اقدامات تبعیض آمیز از طریق صدور معافیتها برای مناطق خاص که میتواند با کمک به دستورکارهای جداییطلبانه، موجب تجزیه این کشور گردد را مردود دانستند. در این راستا، از جامعه بینالملل بویژه سازمان ملل متحد و آژانسهای بشردوستانه آن و سایر نهادهای بین المللی دولتی و غیردولتی خواستند به دور از تبعیض، سیاسیکاری و پیششرط، کمکهای خود را با شفافیت بیشتر به تمام سوریها افزایش دهند.
۹. بار دیگر بر این عقیده خود تصریح کردند که منازعه سوریه هیچ راه حل نظامی نداشته و تنها از طریق روند سیاسی سوری ـ سوری با تسهیلگری سازمان ملل وفق قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل قابل حل و فصل خواهد بود. در این راستا، بر نقش مهم کمیته قانون اساسی که تشکیل آن حاصل مشارکت مسلم ضامنین آستانه و اجرای تصمیمات کنگره گفتگوی ملی سوریه در سوچی است، تأکید کردند. بر آمادگی خود جهت حمایت از کار کمیته از طریق تعامل مستمر با اعضای آن و فرستاده ویژه دبیر کل سازمان ملل متحد در امور سوریه، گیر اُ. پدرسون به عنوان تسهیلگر برای اطمینان از عملکرد پایدار و مؤثر نشست های بعدی کمیته مجدداً تأکید نمودند. این عقیده را ابراز کردند که کمیته در کار خود باید به قواعد مرجع و أصول آیین کار احترام بگذارد تا بتواند مأموریت خویش در جهت تهیه و تدوین اصلاحات قانون اساسی برای تصویب مردمی و همچنین دستیابی به پیشرفت در کار خود را با روحیه مصالحه و تعامل سازنده و بدون دخالت خارجی و زمان بندیهای تحمیلی خارجی با هدف دستیابی به توافق عمومی اعضاء به پیش ببرد. بیان کردند که فعالیت کمیته قانون اساسی باید عاری از هر گونه مانع لجستیک و اداری صورت پذیرد.
۱۰. بر عزم خود مبنی بر تداوم عملیات آزادسازی متقابل بازداشتشدگان ربودهشدگان در چارچوب کارگروه ذیربط در روند آستانه تصریح کردند. تأکید نمودند که این کارگروه سازوکار منحصربهفردی است که در اعتمادسازی بین طرفهای سوری، مؤثر بوده و وجود آن ضروری است و نیز تصمیم گرفتند اقداماتی برای تداوم تلاشها برای آزادی بازداشتشدگان و ربودهشدگان و افزایش دامنه عملیاتها مطابق با دستورکار کارگروه برای تحویل پیکرها و شناسایی مفقودین اتخاذ کنند.
۱۱. ضمن تصریح بر برخورداری پناهجویان و آوارگان داخلی از حق بازگشت و حق حمایت، بر لزوم تسهیل بازگشت داوطلبانه و ایمن آنان به اقامتگاههای اصلی خود در سوریه تأکید کردند. در این راستا، از جامعه بینالملل خواستند به منظور استقرار مجدد و بازگشت آنان به زندگی عادی، کمکهای مناسب ارائه داده و مسئولیت بیشتری در راستای مشارکت در تقویت کمکرسانی به سوریه از جمله توسعه طرحهای بازیابی اولیه شامل زیرساختهای اساسی به ویژه آب، برق، بهداشت، درمان، آموزش، مدارس، بیمارستانها و... - و مینزدایی انساندوستانه را بر حسب حقوق بینالملل بشردوستانه عهدهدار شوند.
۱۲. تداوم حملات نظامی اسرائیل به سوریه از جمله به زیرساختهای غیرنظامی را محکوم کردند. این حملات را ناقض حقوق بینالملل، حقوق بینالملل بشردوستانه و حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و همچنین بیثباتکننده و تشدیدکننده تنش در منطقه تلقی کردند. بر لزوم تبعیت از تصمیمات حقوقی شناخته شده بینالمللی از جمله مفاد قطعنامههای ذیربط سازمان ملل متحد در رد اشغال جولان سوریه بویژه قطعنامههای ۲۴۲ و ۴۹۷ شورای امنیت سازمان ملل متحد که تمامی تصمیمات و اقدامات اتخاذ شده توسط اسرائیل در این رابطه را باطل و بدون اثر قانونی در نظر گرفته است، تأکید کردند.
۱۳. علاوه بر موضوع سوریه، بر قصد خود مبنی بر تقویت هماهنگیهای سهجانبه در عرصههای مختلف به منظور افزایش همکاریهای مشترک سیاسی و اقتصادی تأکید کردند.
۱۴. توافق کردند نمایندگان خود را مکلف نمایند تا نوزدهمین نشست بینالمللی سوریه در چارچوب روند آستانه را تا پایان سال ۲۰۲۲ برگزار کنند.
۱۵. تصمیم گرفتند که نشست آتی سهجانبه سران روند آستانه را به دعوت رئیس جمهور فدراسیون روسیه جناب آقای ولادیمیر پوتین در اولین فرصت ممکن در فدراسیون روسیه برگزار نمایند.
۱۶. رؤسای جمهور فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه مراتب تشکر صمیمانه خود را به رئیس جمهوری اسلامی ایران جناب آقای سید ابراهیم رئیسی به منظور میزبانی کریمانه نشست سه جانبه سران روند آستانه در تهران ابراز کردند.
خامنهای از«ابتکار عمل» پوتین در حمله به اوکراین ستود
علی خامنهای، در دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در تهران ناتو را «موجودی خطرناک» خواند و به آقای پوتین گفت که اگر او در اوکراین «ابتکار عمل» را در دست نمیگرفت «طرف مقابل با ابتکار خود موجب وقوع جنگ میشد».
روسای جمهور روسیه و ترکیه در سفر به تهران برای شرکت در نشست سهجانبه سوریه، با آیتالله عالی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی هم دیدار کردند.
رئیس جمهور روسیه برای پنجمین بار در دوران رهبری آیتالله خامنهای با او دیدار کرد. تصاویر این دو دیدار نشان میدهد که رهبر جمهوری اسلامی به گرمی از آقای پوتین استقبال کرده است.
آقای خامنهای در این دیدار همکاریهای بلند مدت ایران و روسیه را در شرایط تحریم «عمیقا به نفع هر دو کشور» دانست و گفت تفاهمها و قراردادهای دو طرف در زمینه نفت و گاز «باید تا انتها پیگیری و عملیاتی شود».
ساعاتی پیش از ورود آقای پوتین به تهران، وزارت نفت ایران اعلام کرد که تفاهمنامه «بزرگترین سرمایهگذاری خارجی در تاریخ صنعت نفت» را با روسیه امضا کرده است.این تفاهمنامه بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم روسیه به ارزش «حدود ۴۰ میلیارد دلار» امضا شد.
آقای خامنهای «زورگویی و حیلهگری» آمریکا را یکی از عوامل فروپاشی شوروی سابق خواند و با ستایش از حکمرانی آقای پوتین گفت: «البته روسیه در دوره جنابعالی استقلال خود را حفظ کرده است.»
او در دیدارهای قبلی خود هم رئیس جمهور روسیه را «دارای شخصیتی قوی و اهل تصمیم و عمل» توصیف کرده بود.
رهبر جمهوری اسلامی با تایید ضمنی حمله روسیه به اوکراین گفت: «اگر راه مقابل ناتو باز باشد، حد و مرزی نمیشناسد و اگر جلوی آن در اوکراین گرفته نمیشد، مدتی بعد به بهانه کریمه، همین جنگ را به راه میانداخت.»
روسیه شبه جزیره کریمه را که متعلق به اوکراین بود بعد از جنگ سال ۲۰۱۴ به خاک خود ضمیمه کرد.
خامنهای: حمله به شمال سوریه به نفع تروریستهاست
به گزارش رسانههای ایران، خامنهای گفت: «حفظ تمامیت ارضی سوریه بسیار مهم است و هر گونه حمله نظامی در شمال سوریه قطعا به ضرر ترکیه، سوریه و همه منطقه، و به نفع تروریستها خواهد بود.»
رهبر ایران همچنین «خطاب به آقای اردوغان» گفت: «ما در مبارزه با تروریسم مطمئنا با شما همکاری میکنیم.»
«شما نیز امنیت سوریه را امنیت خود بدانید. مسائل سوریه را باید با مذاکرات حل کرد و ایران، ترکیه، سوریه و روسیه با گفتگو این مسئله را تمام کنند.»
آقای اردوغان هم خواستار «همبستگی» ایران و ترکیه در مبارزه با «سازمانهای تروریستی» شد و از گروههای کرد بعنوان یک «دردسر جدی» برای هر دو کشور نام برد.
گفتههای آقای خامنهای در حالی عنوان شد که کارشناسان یکی از اهداف رئیسجمهور ترکیه در سفر به تهران را همراه کردن روسیه و ایران میدانند برای عملیات نظامی ارتش ترکیه در شمالشرقی سوریه که آقای اردوغان وعدهاش را داده است.
آقای اردوغان همچنین گفت از «انتظارات مشروع» ایران در مذاکرات هستهای حمایت میکند.
پوتین، اردوغان و رئیسی در تهران؛ آیا بر سر سوریه معامله می شود
مهرداد فرهمند،
رئیسان جمهور ایران، ترکیه و روسیه امروز در تهران گرد هم می آیند و بر سر مسائلی گفتگو می کنند که در صدر آنها، سوریه و بویژه عملیاتی است که ارتش ترکیه قصد دارد بار دیگر درون خاک سوریه، علیه شبه نظامیان کرد پیش ببرد. ترکیه دولت خودگردان کرد در شمال سوریه و شبه نظامیان این دولت را خطری برای امنیت ملی و تمامیت ارضی خود می داند و از هفته ها پیش شمارش معکوس را برای گسیل نیرو جهت سرکوب این شبه نظامیان آغاز کرده است اما روسیه و ایران به عنوان دو نیروی خارجی مؤثر در سوریه، مخالفت جدی چنین عملیاتیاند.
ترکیه سه سال پیش دست به عملیات مشابهی زد و شهرهای مرزی تل ابیض و رأس العین را از دست نیروهای کرد خارج ساخت. اکنون ترکیه به دنبال این است که بیشتر وارد عمق خاک سوریه شود و نیروهای کرد را از شهرهای منبج و تل رفعت نیز بیرون براند.
در عملیات سه سال پیش، نیروهای کرد برای متوقف کردن پیشروی ارتش ترکیه ناچار شدند از ارتش سوریه بخواهند پس از هفت سال به مناطق کردنشین بازگردد. این بار نیز پیشاپیش پرچم سوریه را به جای پرچم خود بر مرز ترکیه برافراشته و از ارتش سوریه خواسته اند نیروهای بیشتری به عین العرب (کوبانی) و منبج بفرستد.
اما بازگشت ارتش سوریه به مرز، برای دولت ترکیه راضی کننده نیست و این اقدام را حرکتی نمایشی می داند که حاکمیت شبه نظامیان کرد را پشت مرزهای خود همچنان برقرار نگه خواهد داشت تا به تهدید امنیت ترکیه ادامه دهند.
بازی دو سر برد برای ایران؟
خطر دیگری که ترکیه در بازگشت ارتش سوریه به مرز می بیند این است که در کنار ارتشیهای سوری، نیروهای ایرانی و همپیمانانش در سوریه، از شبه نظامیان شیعه گرفته تا حزب کارگران کردستان ترکیه (پ ک ک) نیز در مرز مستقر شدهاند. وجود چنین آرایش نظامی را نه ایران و نه سوریه تأیید نکرده اند اما در محافل سیاسی و رسانه ای ترکیه این دیدگاه مطرح می شود که ایران با استقرار نیروهای خود و همپیمانش راه دشمنی با همسایه خود را در پیش گرفته و باعث شده است تا در ماههای گذشته، روابط ایران و ترکیه به «مسیری نادرست» رانده شود.
نیروهای ترکیه علاوه بر سوریه، در عراق نیز بارها در ماههای گذشته آماج حملات گروههای مسلح همپیمان با ایران بودهاند و رهبران این گروهها اعلام کرده اند که برای بیرون راندن ارتش ترکیه از خاک خود مبارزه خواهند کرد. از این دیدگاه، برنامه اردوغان در تهران این است که به جمهوری اسلامی هشدار بدهد که اگر به چنین سیاستی ادامه دهد، در عملیاتی که ارتش ترکیه در شمال سوریه انجام خواهد داد، خود را مستقیم یا غیرمستقیم، رو در روی ترکیه قرار خواهد داد.
اما ناظران منطقه ای بر این باورند که ایران خود را وارد بازی دو سر برد کرده است.
از دید این ناظران، یک سر برد این است که ایستادگی ایران در کنار دولت سوریه و دیگر همپیمانانش در این کشور، مانع از دست زدن ترکیه به عملیات شود و سر دیگر آن، اینکه ترکیه با حمله به شبه نظامیان کرد، دولت خودگردانی را که در شمال سوریه بر پا کرده اند، تضعیف کند و بسوی برچیدن آن گام بردارد. دستاورد چنین عملیاتی به سود ایران نیز خواهد بود.
محمد بختیار، تحلیلگر کرد عراقی می گوید ایران همیشه رابطه خوبی با پ ک ک داشته اما به ی پ گ (شبه نظامیان کرد سوری) که شاخه پ ک ک به شمار می روند، نگاه منفی دارد چون معتقد است نظامیان آمریکایی با کمک این نیروها در سوریه مستقر شده و گوشه ای از سوریه را پایگاه خود کرده اند.
جنگ اوکراین و «معامله» با ترکیه
از سوی دیگر، ایران نیز همچون ترکیه، پا گرفتن دولتهای خودگردان کرد در منطقه و الگو گرفتن دیگر کردها از آنها را خطری برای خود می داند.
سرکوب شبه نظامیان کرد سوری به دست ارتش ترکیه میان خود کردها هم هواخواه دارد. محمد بختیار، هواداران حزب دموکرات کردستان عراق را از هواخواهان حمله ارتش ترکیه به شبه نظامیان کرد سوری بر می شمرد و می گوید این دسته از کردها چندین بار شبه نظامیان کرد سوری را به تکروی سیاسی متهم کرده اند و اینکه به هواداران حزب دموکرات کردستان عراق، اجازه مشارکت در دولت محلی کرد سوری نداده اند.
رقابت سیاسی و ایدئولوژیک با پ ک ک و روابط نزدیک اقتصادی دولت کردستان عراق با ترکیه نیز از عواملی است که باعث ناخشنودی از شبه نظامیان کرد سوری در این اقلیم شده است تا جایی که دولت کردستان عراق حتی در سرکوب نفرات و پایگاههای پ ک ک در عراق به ارتش و سازمان امنیت ترکیه یاری می رساند.
در حالی که کشاکش بر سر عملیات نظامی در شمال سوریه میان ایران و ترکیه جریان دارد، چشمها به مهمان قدرتمندتر نشست تهران، ولادیمیر پوتین دوخته شده است که اهداف و اولویتهای کاملا متفاوتی دارد.
برخی بر این باورند که از وقتی دست روسیه زیر سنگ جنگ در اوکراین گیر کرده، هم به دنبال بیرون کشیدن نیروهای خود از سوریه و گسیلشان به اوکراین است و هم ترکیه برایش اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
در نتیجه احتمال دارد بر سر سوریه دست به معامله ای با ترکیه بزند که ایران در شرایط کنونی و با توجه به مشکلات داخلی و خارجی اش، چاره ای جز رضایت به آن نداشته باشد.
رجب طیب اردوغان با علی خامنهای در تهران دیدار کرد
رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه با همراهی ابراهیم رئیسی ظهر امروز با خامنهای رهبر حکومت ایران دیدار کرد.
خامنهای در این دیدار گفت: «حفظ تمامیت ارضی سوریه بسیار مهم است و هر گونه حمله نظامی در شمال سوریه قطعا به ضرر ترکیه، سوریه و همه منطقه، و به نفع تروریستها خواهد بود.»
به گزارش رسانههای ایران، آقای خامنهای «خطاب به آقای اردوغان» گفت: «شما نیز امنیت سوریه را امنیت خود بدانید. مسائل سوریه را باید با مذاکرات حل کرد و ایران، ترکیه، سوریه و روسیه با گفتگو این مسئله را تمام کنند.»
«ما در مبارزه با تروریسم مطمئنا با شما همکاری میکنیم.»
«شما نیز امنیت سوریه را امنیت خود بدانید. مسائل سوریه را باید با مذاکرات حل کرد و ایران، ترکیه، سوریه و روسیه با گفتگو این مسئله را تمام کنند.»
آیا روابط ایران و ترکیه به «مسیر درست» برمیگردد؟
مهرداد فرهمند خبرنگار بیبیسی فارسی در استانبول در تحلیلی درباره روابط ایران و ترکیه مینویسد:
«خطر دیگری که ترکیه در بازگشت ارتش سوریه به مرز میبیند این است که در کنار ارتشیهای سوری، نیروهای ایرانی و همپیمانانش در سوریه، از شبهنظامیان شیعه گرفته تا حزب کارگران کردستان ترکیه (پکک) نیز در مرز مستقر شدهاند.»
«چنین آرایش نظامی را نه ایران و نه سوریه تأیید نکردهاند اما در محافل سیاسی و رسانهای ترکیه این دیدگاه مطرح می شود که ایران با استقرار نیروهای خود و همپیمانش راه دشمنی با همسایه را در پیش گرفته و باعث شده است تا در ماههای گذشته، روابط ایران و ترکیه به 'مسیری نادرست' رانده شود.»
پوتین در پنجمین سفر به تهران بار دیگر با خامنهای دیدار میکند
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه که اواخر وقت دوشنبه ۲۷ تیرماه وارد تهران شد، روز سهشنبه بار دیگر با علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران دیدار میکند.
این سفر که کمتر از یک هفته پس از سفر منطقهای جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا به خاورمیانه و ملاقات با پادشاه و ولیعهد عربستان سعودی انجام میشود، از نگاه برخی تحلیلگران تلاشی برای نمایش اتحاد بین تهران و مسکو و انعکاس نفوذ روسیه در خاورمیانه بهشمار میرود. بایدن در سفر اخیر به اسراییل و عربستان بر حفظ امنیت منطقه و جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای تاکید کرد.
وال استریت ژورنال با اشاره به تلاش پوتین برای تقویت روابط با ایران و ترکیه مینویسد: سفر رییسجمهوری روسیه منعکس کننده اهمیتی است که او برای حفظ اهرم مسکو در خاورمیانه قائل است. به گزارش این روزنامه آمریکایی، پوتین میخواهد نشان دهد که جنگ پرهزینه روسیه در اوکراین جایگاه مسکو در خاورمیانه و صحنه جهانی را تضعیف نکرده است.
این پنجمین بار است که پوتین در طول دوره ریاستجمهوری خود به ایران سفر میکند و در همه این سفرها با خامنهای دیدار داشته است.
این سفر، نخستین سفر او خارج از سرزمینهای جماهیر شوروی سابق پس از حمله به اوکراین است.
پوتین به عنوان رییسجمهوری روسیه نخستین بار در مهرماه سال ۱۳۸۶ به تهران آمده بود. او در اینن سفر در نشست سران کشورهای حاشیه دریای خزر حضور داشت و با محمود احمدینژاد، رییسجمهوری وقت ایران و خامنهای ملاقات کرد. توسعه همکاریهای ایران و روسیه از جمله موضوعات مورد توجه در جریان نخستین سفر پوتین به تهران بود. اما باوجود تاکید دو طرف بر تقویت روابط، روسیه در همان سالها که بحث پرونده هستهای ایران بسیار داغ بود از همه قطعنامههای تحریمی شورای امنیت سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران حمایت کرد و از قدرت وتوی خود به عنوان عضو دایم شورای امنیت علیه این قطعنامهها استفاده نکرد.
رییسجمهوری روسیه هشت سال بعد در آذرماه ۱۳۹۴ نیز به تهران سفر کرد. پوتین در این سفر در نشست سران کشورهای صادرکننده گاز شرکت کرد و در جریان دیدار او با حسن روحانی، رییسجمهوری وقت، توافقنامههای متعددی امضا شد که از جمله آنها تسهیل دوجانبه سفر اتباع دو کشور بود. این دیدار پوتین هم با ملاقات با خامنهای همراه بود. رهبر جمهوری اسلامی ایران در این ملاقات، پوتین را «شخصیت برجستهای در دنیای امروز» عنوان کرد و گفت به آمریکاییها اعتماد ندارد. پوتین هم مدعی شد که «روسیه به دوستانش از پشت خنجر نمیزند.» اعطای قرآن خطی به خامنهای که بحثهای زیادی درباره آن مطرح شد نیز در جریان همین سفر پوتین انجام شد.
پس از آن فاصله سفرهای پوتین به ایران کوتاهتر شد. پوتین بار دیگر در آبانماه ۱۳۹۶ به تهران سفر کرد و در نشست سهجانبه روسای جمهوری ایران، آذربایجان و روسیه حاضر شد. پوتین در این سفر هم علاوه بر دیدار با روحانی، با رهبر جمهوری اسلامی نیز ملاقات کرد.
رییسجمهوری روسیه کمتر از یک سال بعد، چهارمین سفر خود به تهران را در شهریورماه ۱۳۹۷ انجام داد. در این سفر پوتین برای سومین بار با روحانی دیدار کرد و به ملاقات خامنهای رفت. رهبر جمهوری اسلامی در این دیدار همکاری روسیه و ایران در مساله سوریه را «یک نمونه برجسته و تجربه خوب همکاری» توصیف کرد.
بهانه سفر جاری پوتین شرکت در نشست سران آستانه در تهران است که رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه هم در آن حضور دارد. اما انتظار میرود که موضوعاتی فراتر از دستورکار نشست، از جمله روابط امنیتی و نظامی مطرح شود. در روزهای اخیر گزارشهای متعددی درباره همکاریهای پهپادی ایران و روسیه و سفر مقامات روسیه به ایران در همین زمینه منتشر شده است.
پیش از سفر پوتین به تهران، ابراهیم رییسی، رییسجمهوری ایران در مسکو و عشقآباد، همتای روسی خود را ملاقات کرده بود. نحوه استقبال پوتین از ابراهیم رییسی در فرودگاه و هنگام ملاقات دوجانبه، موجب شد بار دیگر موضوع استفاده ابزاری روسیه از جمهوری اسلامی ایران مطرح شود.
همزمان با سفر پوتین به تهران، مساله بیاعتمادی تاریخی ایرانیان به روسیه و منفعتطلبی روسها در برخورد با ایران نیز بار دیگر مورد توجه قرار گرفته است.
قبل از پوتین، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز به تهران سفر کرده بود.
استقبال رسمی ابراهیم رئیسی از اردوغان در کاخ سعدآباد
رجب طیب اردوغان که شب گذشته وارد تهران شده بود امروز صبح به طور رسمی مورد استقبال ابراهیم رئیسی قرار گرفت.
آقای رئیسی در کاخ سعدآباد به استقبال رئیس جمهوری ترکیه رفت که محل دیدارهای رسمی رئیس جمهوری ایران است.
این اولین سفر اردوغان به تهران پس از روی کار آمدن رئیسجمهوری جدید ایران است.
سفر رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین به تهران
تنها سه روز پس از سفر جو بایدن رئیسجمهور آمریکا به عربستان سعودی، پوتین برای پنجمین دیدارش با آیتالله خامنهای در دوره رهبری او به تهران میرود. سفر پوتین به ایران با سفر رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه همزمان است. این رهبران در نشست سهجانبه روسای جمهور روسیه، ترکیه و ایران شرکت خواهند کرد.
این نشست سهجانبه با نام «روند آستانه» شناخته میشود.
رهبران روسیه و ترکیه که برای اولین بار بعد از جنگ اوکراین در تهران ملاقات میکنند برای قراردادی مربوط ادامه صادرات غلات اوکراین از دریای سیاه و همچنین تهدید اردوغان برای عملیاتی دیگر در شمال سوریه گفتوگو میکنند.
شب گذشته آقای اردوغان وارد تهران شده است.
قرار ولادیمیر پوتین هم امروز به ایران برود.
آخرین باری که هر دو رئیس جمهوری ترکیه و روسیه برای نشست سوریه به تهران آمدند، سپتامبر ۲۰۱۸ بود.
این آخرین سفر پوتین به ایران بود اما اردوغان در آوریل سال ۲۰۲۱ هم به تهران سفر کرده بود.
خبرگزاری رسمی دولت ایران: معنای انتخاب تهران، به عنوان دومین مقصد سفر پوتین پس از آغاز جنگ با اوکراین چیست؟
ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران، در تحلیلی در صفحه نخست خود با اشاره به سفر ولادیمیر پوتین به تهران نوشت «تحلیلگران انتخاب تهران به عنوان دومین مقصد سفر رئیس جمهور روسیه پس از آغاز درگیریهای نظامی در اوکراین را یک پیام مهم برای غرب میدانند».
این گزارش تحلیلی با عنوان «تحکیم روابط در مسیر مقابله با غرب» منتشر شده و در آن آمده است: این سفر «در جهت تحکیم روابط مسکو و تهران و موازنه جدید قدرت شرق در جهت افول بلوک غرب» انجام میشود.
در بخش ارزیابی این گزارش آمده «نزدیکی جغرافیایی و تعاملات گسترده اقتصادی، سیاسی و فرهنگی تهران و مسکو از یک سو و از سوی دیگر تمام فشارها و تحریمهایی که روسیه و ایران به یک شکل با آن روبرو هستند موجب شده که روابط راهبردی بین مسکو و تهران بیش از پیش تقویت شود».
پوتین در تهران با خامنهای دیدار میکند
ولادیمیر پوتین راهی تهران شده است تا علاوه بر دیدار با روسای جمهوری ایران و ترکیه، برای پنجمین بار با علی خامنهای دیدار کند؛ همزمان وزارت خارجه آمریکا گفته است موضوع احتمال ارسال پهپادهای ایران به روسیه را از نزدیک دنبال میکند.
قرار است روز سهشنبه در تهران نشست سهجانبه کشورهای تضمینکننده طرح موسوم به «روند آستانه» با شرکت ولادیمیر پوتین، رجب طیب اردوغان و ابراهیم رئیسی برگزار شود.
اردوغان شامگاه دوشنبه وارد تهران شد و مورد استقبال جواد اوجی، وزیر نفت، قرار گرفت. همزمان، رسانههای ایران از ورود پوتین به تهران خبر دادند اما اندکی بعد گزارش دادند که هواپیمای فرودآمده در مهرآباد حامل همراهان او بوده و پوتین با هواپیمایی دیگر وارد تهران خواهد شد.
درباره زمان دقیق پنجمین دیدار پوتین و خامنهای گزارشی منتشر نشده است. چهار دیدار قبلی آنها در تهران در مهر ۸۶، آذر ۹۴، آبان ۹۶ و شهریور ۹۷ انجام شد.
پوتین از پنج ماه پیش که روسیه به اوکراین حمله کرد، تنها به تاجیسکتان و ترکمنستان سفر کرده است و حضورش در تهران نخستین سفر او به بیرون از جمهوریهای شوروی سابق طی این پنج ماه است.
سفر پوتین همچنین چند روز پس از سفر جو بایدن به عربستان سعودی انجام شده است.
به دنبال حمله روسیه به اوکراین، روسیه مشمول شدیدترین تحریمهای آمریکا و غرب واقع شده و پوتین گفته است اقتصاد کشورش به جای غرب به چین، هند و ایران رو میآورد.
با این حال پررنگ شدن حضور نفت روسیه در چین به زیان ایران بود و منابع بینالمللی در ماههای اخیر گزارش دادند جمهوری اسلامی برای رقابت با نفت روسیه ناچار شده نفت خود را حتی ارزانتر از قبل به چین بفروشد.
از سوی دیگر، چندی پیش مشاور امنیت ملی کاخ سفید اعلام کرد اطلاعات در اختیار آمریکا نشان میدهد جمهوری اسلامی در صدد ارسال چند صد پهپاد به روسیه و برای استفاده در جنگ روسیه است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در تماس تلفنی با همتای اوکراینی خود این خبر را تکذیب کرد.
با این حال ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، شامگاه دوشنبه هشدار داد واشینگتن از نزدیک موضوع «ارسال احتمالی پهپادهای ایران به روسیه» را دنال میکند و در صورت وقوع آن، تحریمهایی از سوی آمریکا و کشورهای مختلف در دستور کار است.
پوتین در تهران قرار است علاوه بر دیدار با خامنهای و حضور در نشست سهجانبه، گفتوگوهایی دوجانبه نیز با اردوغان داشته باشد.
به گفته یوری اوشاکوف، مشاور رییس جمهور روسیه در سیاست خارجی، در دیدار پوتین و اردوغان موضوع از سرگیری صادرات غلات تولیدی در اوکراین بحث خواهد شد.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
توجه داشته باشید کامنتهایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید