توضیح:

از انجا در چند روز اخیر بحث خط مشی سایت مورد نقد و بررسی قرار گرفته است ؛ لازم دیدم مطلبی را که چند ماه پیش در سطح داخلی برای اعضای مدیریت ایران گلوبال ارسال داشته ام، علنی منشر کنم با این امید که دوستان علاقمند این نوشته را مورد نقد قرار دهند:

تاریخچه:

ایران گلوبال ؛ سایتی از مجموعه اینترنتی" فرهنگ گفتگو" است . درسال 2001 اتاق پال تاکی "فرهنگ گفتگو" تاسیس شد و سه سال بعد یعنی در دسامبر سال 2004 سایت فرهنگ گفتگو در شرایطی که صد ها سایت های سیاسی مخالف حکومت در فضای اینترنت موجود بود ؛ تاسیس شده بود.

همچنین در سال 2006 سایت فرهنگ و هنر ایجاد شد که در مدت کوتاهی با کمک اتاق شنبه شب ها عملا به یکی از کانون های نویسندگان مبدل شده است .

ما مجموعه خود راکه شامل 2 سایت و یک اتاق پال تاکی بود " کمون اینترنتی فرهنگ و گفتگو" نامیدیم و از این رو سایت سیاسی و اجتماعی به " ایران گلوبال" تغییر نام یافت .

دهها نفر از میان نخبگان سیاسی ؛ فرهنگی و حقوق بشری بطور دواطلبانه به تناسب های مختلف با این مجموعه کار کرده اند.

این مجموعه تا کنون صد ها سخنرانی و گفت و گو را در اتاق پال تاکی خود؛ سازمان داده است و چند ده هزار مقاله و خبر سیاسی ؛ اجتماعی و فرهنگی را توسط این دو سایت منتشر نموده است

ما از این جهت خود را گروه "فرهنگ و گفتگو" نامید ه ا یم که شاهد برخورد های یکسویه ؛ فرقه ای در میان مخالفین حکومت در فضای اینترنتی بودیم که هر سایت و اتاقی فکر و اندیشه خود را تبلیغ می نمود در واقع تک صدای در فضای سایبر در ادامه نشریات کاغذی بود

.

خط و مشي کلی ایران گلوبال در آغاز کار مبتنی بر دو اصل کلی دموكراسي و آينده نگری بود و در جریان عمل به تدریج به نتایجی دست یافتیم که اکنون به جمع بندی آن می پردازیم :

رئوس مطالبی که در سایت انتشار می یابد:

اخبار حقوق بشری؛ مقابله با تبعیض اقلیت ها ؛ محیط زیست , مباحث اندیشه ای و مقالات اینده شناسی :

درج مسایل حقوق بشری شامل :

_

_دستگیری

_اعدام

_تظاهرات بخاطر این دو موضوع

_درج اخباری که در ایران سانسور می شود

_ درباره مطبوعات ازادیخواه (کاغذی و اینترنتی )

علیه تبعیض و دفاع از اقلیت های دینی , ملی ؛ جنسی و..... : :

_ دفاع از آزادی عقیده، ادیان و مذاهب

_ طرح خواست حقوق اقوام و یا ملیت ها

_ حمایت از حقوق زنان

_ حمایت از حقوق همجنس گریان

_

طرح مباحث اندیشه ای:

_ اندیشه محصول ؛ پرسش و تقابل نظری است که تنها در محیط ازادی تولید می شود؛ از این رو ما به منظور کمک به فعالان سیاسی در دستیابی به حقیقت و پرهیز از یک سویه نگری، مطلق نگری، ستیز با مخالف، تفکیک دو حوزه سیاسی و روشنفکری ... دیسکورس و موضوعات مهم در جنبش سیاسی در این سایت مورد بررسی چند جانبه قرار می گیرد.

محیط زیست:

درج مقالات و خبر در این خصوص بطور مدوام و پیگیر ادامه می بابد

آینده نگری

_منظور از" آينده نگري" آن مجموعه افکاری است که فراروياندن ايران را به یک جامعه فراصنعتي و پیوستن به جامعه جهانی را مد نظر دارد

_ در ج مقالات آینده نگری: در باره مقوله جهانی شدن، شناساندن آینده شناسی، تاثیر اینترنت در تحولات سیاسی و اجتماعی حال و آینده و درج مقالات آینده نگران گمنام و شناخته شده ایران و جهان.

مطالبی که درج نمیشود:

_اطلاعیه
ها و بیانیه
های احزاب سیاسی درج نمی
شود البته این موضوع شامل سازمانهای شناخته شده ی حقوق بشری و سازمانهای غیر دولتی NGO و بیانیه
های مهم با امضای مشخص نمی شود.

البته برخی مواقع اطلاعیه
هایی صادر می شود که دارای اطلاعات جالبی است که می شود بصورت خبر توسط تنظیم کننده مطلب در سایت درح گردد.

بخش دوم : :

تابو شکنی ؛ متفاوت بودن و فردیت:

سازمان های سیاسی که در دهه چهل و پنجاه در حالی شکل گرفتند که از یک طرف فرهنگ قوم و قبیله
ای بر جامعه حکم می
راند و از سوی دیگر چپ استالینی و تفکر استبداد مذهبی دست بالایی بر جنبش سیاسی ایران داشت ..

در نتیجه فردیت جایی در جنبش سیاسی نداشت و هر نوع اظهار نظر فردی که مغایر با "جو عمومی" بود با بدترین شکلی سرکوب می
شد و صاحبان چنین نظراتی تجدیدنظرطلب، خائن، بریده , خرده بورژوا، لیبرال، سرمایه
دار و غیره خواننده می
شدند , بی جهت نیست که نزدیک به چند دهه ؛ هیج اندیشه
ای بجز "نظر "چند رهبر در جنبش سیاسی خود نمایی نمی
کرد و مرزی بین جنبش روشنفکری و سیاسی ایران نبود.

علیرغم فروپاشی آن طرز فکر، هنوز مسایلی تابو است و سانسور در جنبش سیاسی ایران و در بین شخصیهای مبارز داخل و خارج از کشور همچنان وجود دارد. نگاهی گذرا به سایت
های ظاهرا غیر حزبی نشان می دهد که یک سویه اند نقد نظرات دیگران را چاپ می کنند و ازدرج اصل مقاله نقد شده خبری نیست و یا بر عکس نظرات نخبگان را چاپ می کنند و از درج نقد انان آشکارا سر باز می زنند.

به هر حال سایت ایران گلوبال با اینکه خود را اکتیویست می داند، با این وجود از روش ژورنالیسم دمکراتیک پیروی می نماید.

با اینکه گردانندگان سایت هر کدام دارای طرز فکر نسبتا روشنی دارند ؛ با این وجود سایت در حذف و یا درج نظرات "خطی" عمل نکرده است. از این رو بی جهت نیست که برخی از کاربران از روش ما متعجب شده و پزسش هایی را طرح کرده اند که پاسخ ما این است که مسئولیت هر نوشته با نویسنده آن می باشد!

جمعیت جوان و" رهبران" پیر!

_در حالی که ایران جوان ترین کشور جهان محسوب می شود، اما اکثر رهبران حکومتی و بالاترین مراجع تصمیم گیری نظام اسلامی بالای 70 سال دارند و رهبران اپوزیسیون در داخل و خارج در حدود 60 سال سن دارند وطبیعتا این وضیعت نمی تواند پایدار بماند.

ایران گلوبال می خواهد پلی ما بین این دو نسل باشد و از یک سو به معرفی جوانان مبارز و اندیشه ورز ایرانی بپردازد و از طرف دیگر سعی می کند که سایه سنگین شخصیت های "مقتدر" را از سر جوانان مبارز بردارد و در عین حال تجارب صادقانه چند دهه فعالیت سیاسیون نسل انقلاب را در اختیار. آینده سازان ایران قرار دهد .

_ به ویژه ؛ سایت ، توجه خاصی به مشکلات دختران جوان (ایران) دارد و مطالبات آنان را پی می گیرد.

-- سایت، سیاست مقایسه را پی می گیرد و به معرفی دست آوردها و امکانات جوانان غرب می پردازد وآن را با وضیعت جوانان کشور مقایسه می کند.

پیجیدگی مسایل سیاسی و آزادی اندیشه

_جهانی شدن سبب شتاب شدید در" تغییر" شد و تغییر پارادایم در حوزه سیاست ؛ پیش بینی آینده را بسیار دشوار نموده است، بطور مثال حضور صد ها کارشناس ورزیده مسایل خاورمیانه در حول وحوش دولت امریکا ؛ نتوانست بوش را مجهز کند. نتیجه کاملا عکس شد علیرغم صد ها میلیارد دلار هزینه جنگ و چند هزار کشته ؛ طرح خاورمیانه بزرگ با شکست مواجه شد.

امریکا نه تنها ناجی دمکراسی شناخته نشد بلکه نفرت فزاینده از امریکا ؛ توده های عرب ر ا در بر گرفته است و موجب تشدید بنیادگرایی در منطقه شد ......

مثال دیگر

_ تا کنون کلیه طرح های اپوزیسیون با ناکامی مواجه شده و هر اتحادی چند اشعاب بعدی را بدنبال داشته است !

دلیل این انشعابات تنها فکر و شرایط بغرنج سیاسی در سطح ملی و بین المللی است بهیج وجه "خیانت " برخی و یا روحیه انشعاب طلبی ایرانیان موجب "هزار دستگی " فعلی نیست بلکه فکر های تازه ودر واقع نرمهای جدید ؛ قالب های سنتی تفکر را در هم می شکند. بنابراین آزادی اندیشه یکی از شروط دستیابی به حقیقت می باشد . از این رو اعتبار سایت ایران گلوبال در درج مقالات متفاوت و مخالفت عملی با سانسور است.

اخبار تحلیلی "اخبار تیپیک"

اینترنت وکلا وسایل دیجیتالی موجب انفجار اخبار در جهان شده است. انعکاس رویداد های ایران و جهان در شبکه اینترنت بناچار مرز محلی خود را از دست می دهد و جنبه گلوبال گرفته است.

در هر لحظه هزاران خبر در وسایل ارتباط جمعی تولید می شود . بنابراین انعکاس هر خبر و رویدادی مد نظر ما نمی باشد ما به دلیل نیاز کار بران ؛ اخبار همزمان را سازمان دادیم که بدون دخالت ما در قسمت خبر سایت درج می شود.

افزایش تعداد کاربران

اکنون در جهان صد ملیون وب سایت و بیشتر از ان وبلاگ موجود است و گفته می شود یک سوم وبلاگ نویس های جهان را ایرانی ها تشکیل می دهند.

رقابت بسیار سخت شده است بنابراین بالا بردن تیراژ سایت و جلب کاربران بیشتر یکی از اهداف محوری ماست

چه مطالبی درج نشد ه است و ضوابط ما چه بود؟

مطالبی که جنبه ایدوئولوزیک، ستیزگرانه، پرخاشگرانه و افراطی دارند در واقع "سانسور" شده
اند و ایران گلوبال از دیدگاهی اکتیویستی به نرمی بسوی ژونالیسم دمکراتیک و "بی خط " گام برداشت و در واقع این کاربران بودند که با برخورد فعالی با مطالبی که بنظرشان نادرست می امد، اقدام می کردند؛ در عین حال، گرانندگان سایت در جهت گیری سایت نقش ایفا نمودند بطور مثال تصمیم گرفته شد مطالبی که بطور مستقیم از نظام پیشین دفاع می کند و یا مقالات کم مایه چاپ نشود و همچنین از درج بیانیه و اعلامیه بی
حاصل احزاب سیاسی خودداری گردد مگر اینکه آن احزاب حرکت و قدم معینی را برای مبارزه برای دمکراسی و حقوق بشر بردارند.

در تمام این سه سال فقط مطالب سه نویسنده (علی میر فطروس ؛ احمد پناهنده و .......) سانسور شد که هر کدام دلایل خود را داشت.

ما آگانه از پیوستن و هم پیوندی با جریانات سیاسی خودداری کردیم و شخص بنده از چند سال پیش عملا در هیج دسته
بندی سیاسی و یا عضویت در جریانات خودداری نمودم. به طور مثال به سه پیشنهاد رسیده پاسخ منفی دادیم اینکه ارگان منشور 81 ؛ طرح فراخوان ملی و سرانجام اینکه ارگان سیاسی نشست برلین شویم؛ ما به هر سه خواست پاسخ منفی دادیم و استقلال ژورنالیستی مان را حفظ کردیم و این تصمیم درستی بود. بعدا هر سه این جریان نام کام ماندند و تجربه نشان داد که این بسود سایت ایران گلوبال بود.

چالش فکری ایرانیان:

انقلاب 57، استقرار و تداوم حکومت دینی، فروپاشی سوسیالیسم، پدیده مهاجرت، جهانی شدن و بحران خاورمیانه وسر انجام بحران هسته
ای ایران موجب چالش فکری عظیمی در بین ایرانیان شد بگونه ای که اکنون خطر از هم پاشیدگی کشور را تهدید می کند، به گونه ای که بخشی از اپوزیسیون سکولار ایران موضوع جبهه تمامیت ارضی را مقدم بر جبهه دمکراسی خواهی نهاده اند .

بنابراین سایت و یا نشریه
ای موفق است که بدور از تنگ
نظری و خط بازی
های سیاسی سنتی در جنبش سیاسی ایران دیسکورس ها یعنی موضوعات مهم سیاسی را در کنار هم قرار دهد و از یک جانبه نگری و کم رنگ کردن نظر متقابل پر هیز کند.

دیسکورس و یا موضوعات مهم به قرار زیر است:

_ جدال سنت و مدرنیت در کلیت خود.

_ تحولات در پی جهانی شدن.

_جبهه دفاع از دمکراسی و یا جبهه دفاع تمامیت ارضی (مسایل قومی _ملی)

_ جمهوری یا سلطنت

_ سرنگون
طلبان و اصلاح
طلبان

_ سکولاریسم و لائیک با چه درکی؟

_ بحران هسته ای ایران

در فصل ها و بخش های قبلی در باره انگیزه و اهداف "فرهنگ گفتگو" و بطور مشخص سایت ایران گلوبال نوشتم اما این که چه ضوابی برای عدم درج مطلبی در سایت وجود دارد بجز یک مطلب کلی که به امضای مدیریت ایران گلوبال منتشر شد؛ در این خصوص ضوابط مشخص و روشنی نداریم.

ما در نامه ای تحت عنوان : "هدف فرهنگ گفتگو" از جمله چنین نوشتیم

" مدیریت سایت در بررسی اتفاقات یک ماه اخیر به این نتیجه رسید که ما با عدم دقت لازم در درج مقالاتی که در انها از متد ناسالم، انگ و تهمت استفاده شده بود، عملا در متشنج کردن جو سهیم بودیم و با انتقاد از خود سعی بر آن داریم که از تکرار آن بپرهیزیم. ....... امروز ما با نقد از ضعفهای خود برآنیم که نقش خود را در شکل گیری این مناسبات (سالم نگهداشتن جو ) بطور شفاف عمل کنیم و به دوستانی که مقالاتی
شان به سهو و یا عمد این چارچوب را رعایت نکرده باشند، مخرب بودن این شیوه ها را توضیح دهیم و عملا ما این نوع مقالات را درج نخواهیم کرد و این امر با امر سانسور ربطی ندارد..."

_ در مورد حذف انتشار نظرات آنان بایستی چند مرحله
ای عمل کرد :

ابتدا توضیح، سپس اخطار و انگاه مطالب شان را در مقالات رسیده گذاشت و از صحفه اصلی کنار گذاشت. چرا که ما عملا سانسور نداریم و در بخش دیدگاه شخص کاملا آزاد است که هر مطلبی خواست چاپ کند.

چه نظراتی بایستی در سایت برجسته شود؟ !

بنظرم خواسته
هایی که مردم دارند بایستی برجستگی خاصی پیدا کند و این طبیعتا با خواسته های ما روشنفکران متفاوت است مثلا برای یک روشنفکر دمکراسی و آزادی مقدس است در حالی که برای میلیونها جوان موضوغ حجاب، کار و شغل و امنیت اجتماعی موضوعات جالبی هستند. منظور انتخاب تم هایی است که کاربران اتفاقی را جلب کند. بهر حال سعی ما بر ا ین خواهد بود که برای همه اقشار و گروههای اجتماعی و سیاسی مطلب ارائه نمائیم.

بطور مثال در مورد مرگ زهرا کاظمی ودکتر زهرا بنی یعقوب که هر دو در زندان کشته شدند، ایران گلوبال به هر دو آنها صد ها صفحه اختصاص داد و دهها بار موضوع انها را در سایت درج کرد ولی برای توده ها و بخصوص جوانان موضوع دکتر زهرا بنی یغوب بیشتر جاذبه داشت.

در آن روز ها سایت های سیاسی کمتر خبر دکتر زهرا بنی یعقوب را طرح می کردند در حالی در مورد زهرا کاظمی سایت
ها ی سیاسی بسیار نوشتند، ولی کمتر موضوع مردم شد چرا که میلیونها دختر جوان همان مشکلی دارند که دکتر زهرا بنی بعقوب داشته است.

آئین نامه داخلی مدیریت سایت :

ایران گلوبال فاقد سر دبیر و یا ادیتور می باشد و بر اساس" سردبیر خودم " سازمان یافته است . دلیل این امر هم واضح است؛ در واقع واژه سردبیر مربوط به دوران مطبوعات کاغذی بوده است که موسسات مطبوعاتی یا دولتی که دارای دوایر و شعبات و متخصصینی بودند و حجم مقالات و اخبار روزانه انها بهیج وجه با سایت های اینترنتی برابری نمی کرد.

بطور مثال برای انتشار روزنامه ای با حجم 20 صفحه A4 حداقل روزانه نزدیک به کاربیش از صد نفر نویسنده متخصص و تحصیل کرده و گزارشگر ان حرفه
ای، تایبیست، پیک، چاپگر، راننده و.....احتیاج بود که در هر کشوری بسته به میزان دستمزد ؛ مبلغ کلانی را می
طلبید. در کشورهای استبدادی این نشریات بخصوص می
بایست ذهن و روان جامعه را با سیاست های حاکمه انطباق دهند.

در مقابل احزاب اپوزیسیون هم در بهترین حالت هفته
ای یک بار؛ نشریه ای را حداکثر در 10 صفحه A4 بطور مخفیانه و یا علنی انتشار می
دادند که حتما نیازمند بودجه و کار دواطبانه، فداکاری و از جان گذشتگی تعداد زیادی بود. معمولا گزراشات از شبکه تشکیلات و پیرامون آن به مراکز کمسیونها و شعبات می رسید و سپس توسط مسئولین کمیسیون
های تخصصی جمع بندی شده و آنگاه در نشریات حزبی بچاپ می رسید و در واقع نشریه ارگان و قلب تپنده یک حزب محسوب می شد و به همین خاطر سخت
گیری
ها و وسواس
های عجیب و غریبی اعمال می
شد و سر دبیر معمولا مقام دوم حزب بود و بشدت نوشته
ها تا انجا سانسور می شد که همه مطالب با خط فکری دو و یا سه نفر از رهبری حزب مطابقت نمایند.

به هر حال کنترل از سوی مقامات دولتی و حزبی در نشریات دولتی و اپوزیسیون بشدت اعمال می شد و به همین خاطر اندیشه در هر دو سو کنترل و مهار می شد و در یک کلام علت کم زایی فکری در کشوری های استبدادی همین کنترل مالیخولیایی مطبوعات بوده است.

سایت های سیاسی ایرانی

در سایت های سیاسی واقعیت این است که مسئولین چنین سایت
هایی نه تخصص در همه امور دارند و نه حتی زمان برای یک روخوانی دقیق مطالبی که در سایت چاپ می شود .

واضح است که ترافیک زیاد، کار دواطلبانه و مجانی، عدم پشتیبانی دولتی ویا حزبی و.. موضوع ادیتور را بی
معنی می
کند؛ بطور مثال در ایران گلوبال روزی حداقل 10 تا 15 مقاله و یا فایل صوتی توسط کسانی که کد سایت را در اختیار دارند، گذاشته می شود؛ بنابراین حتی اگر کسانی بخواهند هم، امکان عملی یک روخوانی ساده را حتی از جانب مسئول سایت وجود ندارد.

بنابراین تنها راه این است که سایت چارچوب و خط مشی و به عبارتی مانیفست خود را انتشار داده و گردانندگان سایت در چارچوب آن و آئین
نامه داخلی و بدون حضور "سر دبیر" به کار خود بپردازند!

در چنین شرایطی همه کسانی که کد سایت را در اختیار دارند "سر دبیر" نوشته ای که خود انتخاب کرده اند، می باشند. همه گردانندگان دارای حقوق مساوی هستند و هر کسی که این ضوابط را زیر پا بگذارد مورد سئوال قرار می گیرد و در صورت تکرار بهتر است دواطلبانه سایت را ترک کند و با سایتی که با نظر او نزدیکی بیشتر دارد هم
یاری نماید.

بنابراین مسئول هر نوشته
ای نویسنده آن می باشد ؛ گرادنندگان سایت تنها بایستی مطمئن باشند که نویسنده در نوشته خود به دیگران توهین نکرده باشد و نوشته به لحاظ کیفی حرفی برای گفتن داشته باشد. بنابراین تعیین سر دبیر و یا ادیتور در چنین سایت هایی حرف مفتی بیش نیست چرا که اکثر گردانندگان سایت ها شاغل بوده و بطور دواطلبانه کار می کنند؛ همچنین تنوع مقالات ارسالی و در بین آنان مقالات تخصصی مثل روانشناسی، فلسفی، تاریخی و غیره به گونه ای است که ادیتور بایستی تخصصی بالاتر از نویسنده داشته باشد و این امکان فقط در اختیار سایت های دلتی با بودجه کلان قرار دارد.

آنچه مهم است مدیریت و اداره فنی و کار های اجرایی و روزمره سایت است. تعیین یک نفر به عنوان هماهنگ کننده داخلی و مسایلی از قبیل پرداخت هزینه
ها و دریافت تبلیغی و کمک مالی را بعهده می گیرد و سه ماهه گزارشی را به تیم گرداننگان سایت ارائه می کند. طبیعتا مسئول هماهنگی انتخابی و دوره
ای خواهد بود .

اخیرا تصمیم گرفته شد که چون تعداد همکاران واقعی ایران گلوبال زیاد می
شوند و از سوی دیگر بخش دیدگاهها که اتومات شده است، جا دارد مسئولیت ها ووظایف هر کسی مشخص شود:

_ هر کسی که در این سایت مقاله ای می گذارد؛ در مقابل آن مسئول است.

_ هیج کس حق ندارد مقاله شخص دیگری را بدون اطلاع همکارش حذف کند، مگر این که موضوع خیلی حیاتی باشد و فوریت داشته باشد؛ ولی در این حالت هم بایستی پس از حذف، دلیل قانع کننده ای را ارائه کند؛ بهتر است اگر کسی راجع به درج مقاله ای معترض است آن را در یک نشست عمومی طرح کند و یا در نوشته ای دلایل خود را بنویسد.

_ تعیین مسئول همانگی سایت که کار هماهنگی بین کارکنان و کاربران را تنظیم می کند و کارهای خرده
ریز تبلیغی ؛ پرداخت هزینه و دریافت ها را اداره می کند؛ این مسئول می تواند دوره ای باشد.

_ لوگو های سمت چپ سایت معمولا اختصاص به " گروه فرهنگ و گفتگو " دارد .

_ یکی از منابع در امد سایت تبلیغ بوده است که اولا تا انجا که مقدور است نبایستی مربوط به لوگو احزاب سیاسی باشد ولی در بقیه موارد تا آنجا که مقدور است موضوع تبلیغ را از موضوع سیاسی جدا می کنیم چرا که انچه تا کنون بعنوان تبلیغ دریافت کرده ایم، لوگو های سیاسی بوده است.