هفتهٔ گذشته حداقل مزد سال ۹۲ در شورای عالی کار تصویب شد. مطابق مصوبهٔ این شورا، مزد کارگران با ۲۵ درصد افزایش به ۴۸۷ هزار و ۱۲۵ تومان رسید. این افزایش ۲۵ درصدی در حالی اتفاق می‌افتد که نرخ رسمی تورم به روایت بانک مرکزی ۷/۳۱ درصد است. البته برخی فعالان کارگری بر این باورند که نرخ تورم در سبد معیشت خانوار کارگری به ۱۵۰ درصد نیز می‌رسد... هزینه ماهانه یک خانوار ۴ نفره برای تامین خوراک املت و نان و پنیر چقدر است در چنین شرایطی گروه کارگری ایلنا با مقایسه دستمزد دریافتی کارگران در سال آتی و هزینهٔ “خوراک حداقلی” یک خانوار ۴ نفره، تصویری از زندگی کارگران در سال آینده (حتی در صورت تثبیت تورم) را در مقابل چشم مردم و مسئولان قرار داد. به گزارش کلمه، این مقایسه از این رو حائز اهمیت است که سالی که در روزهای پایانی آن هستیم توسط رهبری به نام سال “تولید ملی و دفاع از کار و سرمایه ایرانی” نامیده شده بود. البته هنوز ۵ ماه از آغاز سال نگذشته بود که چرخش به سمت “اقتصاد مقاومتی” در سخنان رهبری رخ داده بود. سخن از “اقتصاد مقاومتی” درست چند روز بعد از اعتراض مردم نیشابور نسبت به گرانی قیمت مرغ و صف های طولانی مردم برای خرید مرغ در خرداد ماه گذشته به میان آمده بود. در آن زمان بعد از سخنان رهبری در مورد “اقتصاد مقاومتی” نماینده های ولی فقیه و منصوبان وی در نماز جمعه های سراسر کشور، به حمایت از این سخنان پرداختند و از مردم خواستند که فشارها را تحمل کنند. احمد علم الهدی امام جمعه مشهد در آن زمان جایگزینی اشکنه پیاز داغ به جای مرغ را مطرح کرده بود! او در سخنان نماز جمعه مشهد گفته بود: “اگر مرغ در دسترس نیست آن را به یک ماده پروتئینی دیگر جایگزین کنید. مشهدی ها! مگر اشکنه پیاز داغ را یادتان رفته و آن زندگی را فراموش کرده اید؛ مگر قرار است برنامه همان باشد که قبلاً ‌بوده است.” بر اساس محاسبه گروه کارگری کلمه، آنزمان قیمت هر وعده اشکنه پیاز برای یک خانواده چهار نفره حدود ۵۹۰۰ تومان بود؛ و اگر یک خانواده بر اساس رهنمود های امام جمعه مشهد قرار می بود در روز دو وعده اشکنه پیاز بخورد، می بایست ماهی ۳۵۴۰۰۰ تومان هزینه می کرد. این در حالی بود که کارگران امسال را با حداقل حقوق ۳۸۹ هزار تومان سرکرده اند. آن روزها حال جامعه کارگری را با بندی از نمایشنامه مرگ یزد، اثر بهرام بیضائی توصیف کرده بودیم. “موبد: باید به سراسر ایران‌ زمین پندنامه بفرستیم. زن آسیابان: پندنامه بفرست ای موبد، اما اندکی نان نیز بر آن بیفزای. ما مردمان از پند سیر آمده‌ایم و بر نان گرسنه‌ایم.” آری، دیری است که جامعه کارگری بر نان گرسنه است و حتی پندنامه های غلامان زر و زور و اشکنه پیاز هم بر آنها گران آمده است. آنچه گفته شد از گرسنگی و تنگ دستی کارگران در امسالی بود که با همه دردهایش رو به پایان است. ولی با افزایش قیمت ها و حداقل دستمزد ۴۸۷ هزار تومانی، باید منتظر بود تا منصوبان رهبری برای سال آینده چه غذای دیگری را جایگزین اشکنه پیاز داغ به جامعه کارگری پیشنهاد می دهند! با مقایسه های که گروه کارگری ایلنا انجام داده است سال سخت و شومی پیش روی بیش از یازده میلیون جامعه کارگری تحت پوشش قانون کار، که با احتساب خانواده های شان نزدیک به نیمی از جمعیت کشور محسوب می شوند، قرار دارد. نیکو است که همه احزاب و فعالان سیاسی و کنش گران جامعه مدنی، از خود بپرسند این تأمل بر این شکم های گرسنه تا چه میزان در دغدغه ها و گفتارهای شان نفوذ کرده است؟! متن گزارش ایلنا به شرح ذیل است: با نان و پنیر چطور می‌گذرد؟ «نان و پنیر»، خوراکی حداقلی و از ساده‌ترین وعده‌های غذایی محسوب می‌شود. اگر یک خانوار ۴ نفره بخواهند وارد یک دوره ریاضت اقتصادی شوند و یک ماه تمام در هر ۳ وعدهٔ غذایی، تنها نان و پنیر بخورند با این فرض که به صورت روزانه ۶ عدد نان سنگگ و یک بسته پنیر سفید مصرف شود، باید بالغ بر ۲۳۴ هزار تومان هزینه کنند. قیمت یک بسته پنیر سفید در بازار در کمترین حالت ۴۲۰۰ تومان است و تهیهٔ هر عدد نان سنگک ۶۰۰ تومان هزینه بر می‌دارد بنابراین هر روز برای سه وعده غذای یک خانوار چهار نفره (متوسط خانوار طبق قانون کار) ۷۸۰۰ تومان خرج می‌شود. این مبلغ در یک ماه به ۲۳۴ هزار تومان می‌رسد که تقریبا نصف حقوق دریافتی کارگران است. این در حالی است که اخیرا یکی از روسای سه تشکل کارگری کشور از آمار ۵۷ درصدی کارگرانی که با حقوق کمتر از مصوبهٔ شورای عالی کار مشغول به کارند خبر داده است. شاید اگر چنین آماری به مسئولان ارائه شود در مورد مزایای «نان و پنیر» به عنوان یک وعدهٔ غذایی سالم سخنرانی کنند. با املت چطور؟ حال بیایید فرض کنیم یک خانوار ۴ نفری بخواهند در تمام ماه، تنها «گوجه و تخم مرغ» یا اصطلاحا‌‌‌ همان «املت گوجه» بخورند. با این فرض که به صورت روزانه یک کیلو گوجه فرنگی و ۱۲ عدد تخم مرغ (هر وعده ۴ عدد تخم مرغ – به ازای هر نفر یک عدد) مصرف شود. هر شانه تخم مرغ به طور متوسط ۷ هزار تومان است، بنابراین قیمت یک عدد تخم مرغ نزدیک به ۲۵۰ تومان و قیمت ۱۲ عدد تخم مرغ ۴ هزار تومان می‌شود. همچنین یک کیلو گوجه فرنگی را می‌توان با قیمتی معادل ۱۷۰۰ تومان در بازار تهیه کرد. بنابراین هزینهٔ یک ماه مصرف کردن «املت گوجه» برای یک خانوار ایرانی ۱۴۱ هزار تومان هزینه بر می‌دارد. با برنج سفید…؟ شاید کارگری تصمیم بگیرد برای خانواده‌اش زندگی «شاهانه» راه بیندازد و در تمام وعده‌های غذایی «برنج خالی» مصرف کنند. در این صورت او باید بیش از نصف حقوق دریافتی خود را هزینه کند. یک خانوار ۴ نفره به طور میانگین ۲۰ کیلو برنج در ماه مصرف می‌کند و اگر بخواهد هر ۳ وعدهٔ غذایی خود را با «برنج خالی» سر کند این میزان به ۵۰ کیلو در ماه می‌رسد. قیمت هر کیلو برنج آن هم از نوع نامرغوب و بی‌کیفیت حداقل ۵ هزار تومان است، بنابراین هزینهٔ تهیهٔ «خوراک شاهانه» برای یک خانوار ۴ نفره در ماه به ۲۵۰ هزار تومان می‌رسد. توقف‌گاه لبخند می‌توان این بازی را ادامه داد. می‌توان این لیست را کامل‌تر کرد. می‌توان به هزینهٔ خوراک حداقلی، هزینه‌های مهم دیگری همچون مسکن، پوشاک، تحصیل، بهداشت و… را اضافه کرد تا به نتایج تاسف باری رسید. می‌توان شورش را درآورد. مثلا با مثله کردن رقم حداقل دستمزد (که شامل ۸۰ درصد کارگران قرارداد موقت کشور می‌شود) و تقسیم آن در سایر هزینه‌های جاری زندگی، به ارقام مضحکی رسید و «دم عیدی» موجبات شادی و سرور را برای کاربران فراهم کرد. اما حقیقتی که کارگران در سال گذشته با نوسانات دیوانه‌وار بازار ارز و طلا تجربه کردند، و آنچه با دستمزد ۴۸۷ هزار تومانی و تورم لگام گسیخته به طور حتم در سال آینده تجربه خواهند کرد لبخند را بر صورت می‌خشکاند. این بازی را همین جا تمام می‌کنیم.