نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران مسئولیت عملیات برون مرزی سپاه را بر عهده دارد که در جریان جنگ بین ایران و عراق تشکیل شد. علی خامنه ای رهبر حکومت ایران وظیفه این نیرو را دفاع مسلحانه از ارزشهای انقلاب ایران، سازماندهی و آموزش افراد برای عملیات ترور در جهت اهداف و منافع جمهوری اسلامی، تشکیل هسته های مردمی حزب الله در سراسر جهان بر علیه استکبار که در نظر آنها کشورهای غربی بویژه کشورهای آمریکا و اسرائیل می باشد، ذکر کرده است. در حال حاضر ژنرال قاسم سلیمانی فرماندهی این نیرو را بر عهده دارد.

 سپاه قدس بنا به اعتراف فرماندهان سپاه و مقامات حکومت ایران از بدو تشکیل به کمک های مادی، لجستیکی، تسلیحاتی، نظامی، فنی، اطلاعاتی و مشاوره ای به گروه های تروریستی طرفدار حکومت ایران و کشور های متحد جمهوری اسلامی ارائه داده است. در زمان جنگ ایران عراق یکی از اهداف مهم این نیرو حمایت از کردها در برابر حکومت صدام حسین بود. در جنگ افغانستان، عراق هم این نیرو نقش مهمی در حمایت مالی، تجهیز و سازماندهی شبه نظامیان اسلام گرا علیه نیروهای نظامی دولت آمریکا و متحدانش بازی کرده است. در حقیقت سپاه قدس یکی از عوامل مهم بی ثباتی در جهان بویژه کشورهای عراق، افغانستان، سوریه، لبنان و… بوده است.

در حال حاضر اعضای سپاه قدس در سراسر کشور سوریه و عراق حضور چشمگیری دارند و در جهت اهداف و منافع ایدئولوزیک حکومت ایران به حمایت خود از حکومت بشار اسد در مقابل مخالفان، نیروهای تروریستی پ.ک.ک در برابر دولت ترکیه، حزب الله لبنان، دولت نوری المالکی و شبه نظامیان شیعه در عراق و حکومت خود مختار اقلیم کردستان عراق جهت استفاده لجستیکی از این مناطق برای کمک رسانی به دولت بشار اسد و استفاده ابزاری از این حکومت خود مختار در شرایط خاص برای فشار به دولت ترکیه و عراق ادامه می دهند.

از بدو تشکیل حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) این تشکیلات تروریستی در دست دولت های رقیب ترکیه به عنوان کارتی برای فشار به دولت ترکیه استفاده شده است. در دهه هشتاد و نود میلادی دولت های ایران، سوریه و اتحاد جماهیر شوروی سابق حامیان اصلی این تشکیلات تروریستی بوده اند. با توجه به اختلاف و توافق دولت ها سیاست های منطقه ای و مواضع کشورها نسبت به پ.ک.ک همیشه در حال تغییر بوده است. به عنوان نمونه زمانی که دولت ایران و ترکیه بر سر مسائل سیاسی و منطقه ای اختلاف پیدا کرده اند، حکومت ایران از نیروهای پ.ک.ک برای فشار به دولت ترکیه استفاده کرده است و تروریست ها با کمک ایران عملیات ترورریستی علیه دولت و ملت ترکیه را شدت بخشیده اند. در موقع توافق هم هر دو کشور به جنگ با این گروه تروریستی ادامه داده اند. در کل این گروه به عنوان اهرم فشاری در دست دولت های منطقه بر علیه ترکیه بوده است. بنابراین تنش ها و معادلات منطقه ای بر حمایت از پ.ک.ک و استفاده ابزاری از آن در راستای منافع دولت ها تاثیر گذار بوده است.

از زمان شروع انقلابات مردمی در سوریه سیاست ها و منافع دولت ایران و ترکیه در قبال سوریه درست در نقطه متضاد هم قرار گرفته اند و بحران سوریه بیشترین تاثیر منفی را بر روابط اقتصادی و سیاسی دو کشور گذاشته است. سیاست ترکیه در قبال تحولات سوریه حمایت از گروههای مخالف رژیم اسد و پی گیری سیاست تغییر رژیم در این کشور بوده است و همچنین استقرار سپر دفاع موشکی ناتو برای مقابله با تهدید های ایران باعث تیره گی روابط دوکشور شده است. حاکمیت ایران با حمایت همه جانبه از رژیم اسد که متحد استراتژیک ایران در منطقه بشمار می رود، برای حفظ هلال شیعی که کشور سوریه مهمترین بخش آن محسوب می شود سعی بر این دارد این بحران را به رقابت بین قدرت های جهانی تبدیل کند و از این طریق مانع برچیده شدن هلال شیعه شود که در مقابل غرب و اسرائیل قرار دارد. به عقیده کارشناسان تغییر رژیم در سوریه به معنی محو هلال شیعی و کاهش نفوذ ایران در منطقه می باشد. ترکیه هم که متحد استراتژیک غرب و ناتو می باشد در این باره منافع استراتژیک و سیاست پایدار خود را دنبال می کند که بر واقع گرایی استوار است ولی مواضع و رفتار ایران بیشتر بر محور ایدئولوژی تکیه کرده است. توافق پ.ک.ک و پژاک با سپاه پاسداران از زمان وقوع اعتراضات مردمی در سوریه تابعی از همین سیاست متضادی است که هر دو کشور در قبال تحولات سوریه دنبال می کنند.

مهمترین نهاد نظامی که جهت سرکوب مردم معترض در سوریه حضور دارد نیروهای سپاه قدس به فرماندهی قاسم سلیمانی می باشد که بعد از خروج نیروهای آمریکایی از عراق علاوه بر اینکه در تمام مناطق عراق حضور چشمگیری دارد، مقر فرماندهی خود را از عراق به سوریه منتقل کرد. این نیرو بنا به گزارش رسانه ها و خبرنگاران به رژیم بشار اسد کمک های تسلیحاتی، نظامی، فنی و مشاوره ای می کند. قاسم سلیمانی هم در گفتگویی با شبکه العربیه این مسئله را تایید کرده است که حضورشان به خاطر مقابله با تهدید های آمریکا و اسرائیل در سوریه است. اسماعیل قاآنی جانشین فرمانده نیروی قدس هم در گفتگویی با خبرگزاری ایسنا اعتراف کرده جمهوری اسلامی در عملیات نظامی و شبه نظامی در سوریه شرکت دارد و فرماندهی کل سپاه پاسداران محمد علی جعفری هم از حضور نیروهای قدس از دهه هشتاد در کشور سوریه خبر داد و گفت دفاع از رژیم اسد از افتخارات جمهوری اسلامی می باشد.

اطلاعات و شواهدات حاکی از آن است که همگام با سیاست حمایتی جمهوری اسلامی از حکومت بشار اسد، سپاه قدس در سازماندهی و کمک به پ.ک.ک هم دریغی نکرده است. از زمان شروع رویدادها در سوریه و حمایت دولت ترکیه از مخالفان اسد بنا به مصاحبه یک فعال سیاسی کرد با سایت اینترنتی ایسکرا، سردار ايرج مسجدي جانشين فرمانده سپاه قدس در يک سفر به کردستان عراق و به دنبال ملاقات با مقامات دولت محلي کردستان عراق موفق شده است که پ.ک.ک و پژاک را در جهت سياست جمهوري اسلامي بکار گيرد و با آنها ملاقات کرده و قول پول و انبوهي سلاح و مهمات به آنها داده است. اين اقدامات سپاه قدس به شرطي عملي مي شود که پ.ک.ک با جمهوري اسلامي همکاري کند و در عين حال عليه دولت ترکيه فعاليت نظامي خود را تشديد نمايد و این گروه های تروریستی هم به خواسته های سپاه قدس تن داده اند و یک آتش بس نسبی بین آنها و حکومت ایران برقرار شده است.

مراد کارایلان رهبر پ.ک.ک در مصاحبه ای با آژانس خبری فرات به ایران پیشنهاد داده شما گلوله باران کوههای قندیل را متوقف کنید و ما هم به پژاک بگوئیم عملیات بر علیه نیروهای ایرانی را متوقف کنند. بیشتر رسانه های ترکیه هم از امضای یک قرار داد سری بین ایران و پ.ک.ک خبر داده اند. بنا به عقیده صاحبنظران و کارشناسان سیاسی در ترکیه حکایت دستگیری مراد کارایلان توسط ایران که بعدا توسط حکومت ایران تکذیب شد، تکرار همین سناریوی قبلی است که ایران وقتی دید مواضع و سیاست های ترکیه در مورد تحولات سوریه تغییر ناپذیر است و در تقابل با مواضع حکومت ایران قرار دارد، دوباره حمایت از پ.ک.ک را از ماه آگوست سال 2011 طی معامله ای که با کارایلان انجام داد از سرگرفت. حکومت خودمختار کردستان عراق هم که اختلاف ایران و ترکیه را به نفع خود می دید در این مورد میانجی گری کرده و پ.ک.ک را بدست ایران سپرد تا اینکه این کارت را علیه ترکیه بکار گیرد.

پایگاه خبری بولتن نیوز که متعلق به سپاه پاسداران می باشد اخیرا طی یادداشتی تحت عنوان ”کردهای سوریه و ترکیه فعالتر می شوند” به تمجید از فعالیت تروریست های کرد در سوریه و عملیات های تروریستی پ.ک.ک در ترکیه پرداخته است. در این تحلیل تک بعدی سعی بر این بوده است که نیروهای پ.ک.ک را طرفدار حکومت بشار اسد نشان دهد که بعد از دخالت ترکیه در سوریه ارتش ترکیه را با شدت بخشیدن به عملیات تروریستی زمین گیر کرده است و در این تحلیل تمام مناطق کردنشین سوریه را تحت سلطه پ.ک.ک نشان داده اند که از رژیم بشار اسد حمایت می کنند و مدافع حکومت او هستند. بعد از این توافق سری ادبیات سیاسی رسانه ها و پایگاه های اینترنتی متعلق به حکومت ایران بویژه سپاه به نفع پ.ک.ک تغییر کرده است و با بزرگنمایی فعالیت های تروریستی پ.ک.ک در ترکیه، بطور سرپوشیده آن را موفقیتی برای ایران و رژیم سوریه قلمداد می کنند.

سفیر آمریکا در ترکیه سفیر اخیرا طی مصاحبه ای اعلام کرد اسنادی دال بر تامین سلاح نیروهای وفادار به بشار اسد توسط مقامات ایرانی موجود است و نیروهای ایرانی در بین عناصر پ.‌ک‌.ک در سوریه نیز سلاح توزیع می‌کنند. بنا به گزارش روزنامه ینی شفق چاپ ترکیه تروریست های دستگیر شده توسط نیروهای نظامی ترکیه اعتراف کرده اند که در سوریه آموزش دیده اند و اخیرا هم روزنامه صباح به نقل از خبرگزاری فارس  نوشت بشار اسد ترکیه را تهدید کرده اگر در امور داخلی سوریه مداخله بکند پ.ک.ک را به موشک و سلاح تجهیز می کنیم. سایت تلویزیون ان تی وی ترکیه هم از دستگیری تروریست هایی خبر داده بود که شهروند ایران و سوریه بوده اند. اوایل ماه سپتامبر 2012 سایت اینترنتی روزنامه حریت فیلمی را روی صفحه خود پخش کرد که تروریست ها و عوامل پ.ک.ک برای مامورین اطلاعات ایران جاسوسی می کردند و با آنها در ارتباط بودند. همچنین روزنامه دیلی تلگراف چند مدت پیش نوشته بود علی خامنه ای به سپاه قدس دستور داده که اهداف خود را بر ترکیه متمرکز کنند و سفارت ها و دیپلمات های کشورهایی که از مخالفان سوریه حمایت می کنند، بویژه آمریکا و اسرائیل را اماج حملات خود قرار دهند و اشخاص بلند پایه این کشور ها را ترور کنند.

بلنت آرینچ معاون نخست وزیر ترکیه در ماه نوامبر 2011 از احتمال معامله پنهانی بین حکومت ایران و مراد کارایلان خبر داد و گفت در آینده نزدیک این مسئله آشکار خواهد شد. همچنین در اوایل ماه آگوست 2012 ایشان اظهار داشت درعملیات ترور منطقه شمدینلی ترکیه، تروریست ها نه از طریق شمال عراق بلکه از مرزهای ایران وارد این منطقه شده اند. در واکنش به اظهارات آرینچ سخنگوی وزارت خارجه حکومت ایران ترکیه را تهدید کرد و ضمن تکذیب اظهارات آرینچ گفت این اتهامات به حل مسائل داخلی ترکیه کمکی نخواهد کرد.

با توجه به قرائن و مستندات موجود می توان به این نتیجه رسید که توافق سپاه قدس و پ.ک.ک و حمایت حکومت کردستان عراق از آن ناشی از منافع و روابط ریشه دار بین آنها و حکومت ایران می باشد. به عنوان نمونه رژیم شاه رابطه دوستانه ای با کردهای شمال عراق داشته است و پس از تشکیل پ.ک.ک در دهه هشتاد میلادی جمهوری اسلامی ایران و حکومت حافظ اسد در سوریه که دو کشور دوست و متحد استراتژیک بودند پ.ک.ک را برای فشار آوردن به ترکیه که متحد غرب و اسرائیل بود حمایت می کردند و حتی دولت حافظ اسد به عبدالله اوجالان سالها در سوریه پناه داد و ایران هم کمپ هایی را در غرب کشور در اختیار پ.ک.ک قرار داد. همچنین سپاه قدس کردهای شمال عراق را در زمان جنگ علیه حکومت صدام حسین بکار گرفت. اکنون هم گروه تروریستی پ.ک.ک توسط حکومت سوریه و سپاه قدس تغذیه می شود که به فرماندهی قاسم سلیمانی که تمام عملیات های سرکوب مخالفان درسوریه و اقدامات تروریستی در منطقه را زیر نظر دارد. درکل نتیجه انقلاب مردم سوریه و سیاست ها و رفتار آینده جمهوری اسلامی ایران تعیین کننده سطح روابط ایران و پ.ک.ک خواهد بود. پ.ک.ک تا زمانی که جنگ داخلی در سوریه همچنان ادامه دارد با حمایت ایران و رژیم اسد به حملات تروریستی خود ادامه خواهد داد در صورت سقوط رژیم بشاراسد و تضعیف موقعیت ایران در منطقه، احتمالا قدرت مانور پ.ک.ک هم ضعیف خواهد شد. ولی با توجه به ساختار ایدئولوژیک حکومت ایران و سیاست خارجی تهاجمی در برابر غرب و متفقانش با ادامه روند موجود یعنی انزوای شدید بین المللی و منطقه ای ایران و بحران های اجتماعی و اقتصادی موجود در داخل کشور، حکومت ایران درفکر استفاده از ابزارها و پتانسیل هایی برای ایجاد بی ثباتی در سطح جامعه جهانی بویژه کشورهای همسایه و ضربه زدن به منافع غرب در این کشور خواهد بود. با این وصف احتمال اینکه روابط و همکاری حکومت ایران و پ.ک.ک در آینده بعد از سقوط حکومت بشار اسد به شیوه امروزی ادامه داشته باشد و سپاه پاسداران هم با رویای تحقق اهداف ایدئولوژیک حاکمیت ایران کمک های لجستیکی، مالی، تسلیحاتی و نظامی به این گروه تروریستی را تداوم بخشد و در قبال آن از این گروه تروریستی مانند امروز به عنوان ابزار و اهرم فشاری علیه رقیب دیرینه خود یعنی دولت و ملت ترکیه استفاده کند، دور از انتظار نیست. تا اینکه دولت ترکیه در منازعه ای که ممکن است در آینده بین حکومت ایران و جامعه بین الملل بویژه دنیای غرب رخ دهد، سیاست پایدار و منافع استراتژیک خود را دنبال نکند. این فشارها از طرف حکومت ایران با ایجاد بی ثباتی در داخل ترکیه با حمایت ایران از پ.ک.ک به خاطر این است که دولت ترکیه را به عدم همکاری با دول غربی در مناقشه احتمالی آینده وا دارند و یا اینکه دولت ترکیه در این زمینه حداقل، بی طرفی خود را حفظ کند.