«ایده یک دست‌سازی حکومت شکست خورد»
یاسر میردامادی، پژوهشگر دین و فلسفه
تأیید صلاحیت مسعود پزشکیان و نیز خودداری حکومت از تقلب به سود سعید جلیلی (کاری که در ۸۸ به سود محمود احمدی‌نژاد انجام شد) نشان داد که ایده یکدست‌سازی طوری شکست خورده که هسته سخت حکومت هم مایل به ادامه‌ی پرهزینه آن نیست. ایده اولیه هسته سخت حکومت آن بود که در آستانه بحران جانشینی حکومت یکدست شود تا زمینه برای انتخاب محفلی و نرم رهبر بعدی فراهم شود. یکدست‌سازی اما اختلاف میان اصول‌گراها را افزایش داد، ناکارآمدی حکومت را بالا برد و نوک پیکان اعتراض‌ها را مستقیما به سمت رهبر جمهوری اسلامی گرفت. ادامه این روش می‌توانست بحران جانشینی را تشدید کند. احتمال انتخاب دوباره دونالد ترامپ به ضمیمه ادامه یکدست‌سازی می‌توانست خطر رویارویی ایران و آمریکا را نیز افزایش دهد.
حکومت تغییر تاکتیک داده است و بخشی از ناراضیان هم با رأی به پزشکیان از این تغییر تاکتیک به نفع خود استفاده کردند. انتخاب پزشکیان می‌تواند بازی برد-برد برای مردم و حکومت باشد. مردم با ترکیبی از تحریم و رأی اعتراضی پیام‌شان را به گوش رهبر رساندند. این انتخابات نه تنها شکستی برای ترفند یکدست‌سازی حکومت که شکستی سنگین برای اصول‌گرایان نیز بود. با همه تقدس‌تراشی از چهره میان‌مایه ابراهیم رییسی اکثر شرکت‌کنندگان در انتخابات دوباره چهره‌ای اصلاح‌طلب را برگزیدند و به جلیلی که میراث‌بر رییسی بود نه گفتند. اصول‌گراها حتی در انتخاباتی نیمه‌خلوت هم پیروز نشدند. این نشان می‌دهد که حالا نه تنها تحریم که خرده‌رأی‌های اعتراضی در انتخابات نیمه‌خلوت هم کابوس یکدست‌سازان است.
از دیگر بازندگان این انتخابات، بخش خشونت‌طلب و غیر دموکرات اپوزیسیون خارج‌نشین بود. این سقوط بعد از خیزش مهسا شروع شد و با فحاشی‌های رکیک جلوی مراکز رأی‌گیری در خارج از ایران به اوج رسید. تبدیل تحریم به روشی متصلب و هویتی که خروج از آن مستوجب «بی‌شرفی»، فحش رکیک ناموسی و برخورد فیزیکی است حالا تنها روال جاری لایه‌ای پر سر و صدا از اپوزیسیون است که بخش دموکرات و خشونت‌پرهیز اپوزیسیون بایستی از آن فاصله آشکار بگیرد.
آینده ایران متنوع‌تر از آن است که تنها به دست تحریمی‌ها ساخته شود. با این حال، تحریم حالا گزینه جدی روی میز سیاست ایران است. تعیین‌کننده آینده سیاست انتخاباتی در ایران احتمالا ترکیبی از تحریم‌های هدفمند و رأی‌های شناور اعتراضی است.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
مطالب مرتبط:
توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید