افق چندان تیره نیست!

جنگ اسرائیل و غزه دیر یا زود تمام خواهد شد. تا همینجا، در پیکر نحیف غزه خونی نمانده است. طرفین در موقعیت تداوم جنگ قرار ندارند و نتانياهو می‌تواند به زودی پیروزی کثیف و بی افتخارش را اعلام کند. برای حماس و بنیادگرایان حامی آن هم، آغاز جنایت احمقانه و معاونت در به‌ویرانی کشیدن غزه، چیزی جز ننگ، بدنامی، شکست و بی‌آیندگی به همراه نداشته است.

وقتی ابر‌های جنگ کنار بروند، زمان حسابرسی هم فرا می‌رسد. در جنگ‌ها، پیروزمندان مواخذه نمی‌شوند، اما در این جنگ، طرف پیروزی وجود ندارد و دو بازنده باید در پیشگاه مردمان خود، مردم منطقه و همه جهان پاسخگوی اقدامات تبهکارانه و ضدبشری خود باشند.

بسیار بعید است که مردم اسرائیل، نتانیاهو را از پرداخت صورت‌حساب قطوری که روی میزش قرار می‌گیرد، معاف کنند و فراتر از آن، این صورت حساب به نخست‌وزیر محدود نمی‌ماند و نيرو‌های صلح‌دوست و دموکرات اسرایئل، در موقعیتی قرار می‌گیرند که سنگ‌های خود را با بنیادگرایان یهودی موتلف نتانیاهو واکنند و اسرائیل را به سمت یک پوست‌اندازی تازه، برای ورود به خاورمیانه جدید، هدایت کنند. رشد این استعداد و توانائی در اسرائیل، می‌تواند سر آغاز ترسیم افق‌های روشن‌تر در سمت اسرائیلی-آمریکایی بحران خاورمیانه باشد.

در سمت مقابل، گفتمان مبتنی بر ولایت مطلقه فقیه و خلافت اسلام سیاسی بنیادگرا در ایران - مركز اصلی خود - در بحران مرگ دست و پا می‌زند. مردم ایران با جنبش درخشان «زن-زندگی-آزادی» ستون‌پایه‌های اصلی گفتمان بدیل را خلق کرده‌اند. ساختمان مدل اجتماعی مبتنی بر این گفتمان، در داخل و خارج با شتاب پیش می‌رود.

جمهوری اسلامی، در گفتمان، سیاست، اقتصاد، فرهنگ و اخلاق به آخر خط رسیده است و رهایی از بختک این نظام در دستور روز مردم ایران قرار دارد. این نظام، حتی اگر چند صباحی دیگر هم به حیات نباتی خود ادامه بدهد، دیگر قادر به تولید و صدور سموم زهرآگین به منطقه نیست. پس از جنگ غزه و در اثنای آن، برج و باروی «عمق استراتژیک و «محور مقاومت» در منطقه فرو ریخته و فرو می‌ریزد. با این فروریزی، حکومت دیگر تاب تحمل فشار‌های فزاینده مردم به جان آمده و تحریم‌های فلج‌کننده را نخواهد داشت و با ظاهر شدن شکاف‌های بزرگ در درون حکومت، ماشين سرکوب هم فاقد کارایی لازم خواهد شد. پایان ج.ا. نه دیر و زود دارد و نه سوخت و سوز!

«زن-زندگی-آزادی» تنها پاسخ ایرانی به ضرورت زمان نبود. این جنبش خصلتی جهانی دارد و نسیم آن سراسر منطقه را فراگرفته و می‌گیرد. با قرار گرفتن «زن» در مرکز «زندگی»، عرصه بر بنیادگرایی مردسالار و زندگی‌ستیز تنگ و تنگ‌تر خواهد شد.

تغییر رادیکال در استراتژی رشد و توسعه و توجه به قدرت هوشمند در دو کشور بسیار ثروتمند امارات و عربستان، ضربات سنگینی بر بنیادگرایی و افراط‌گرایی در منطقه وارد می‌کند.

مجموعه تغییرات در ایران، اسراییل، امارات و عربستان، افق نسبتا روشنی را در منطقه می‌گشاید که در سایه آن، مناسبات اسرائیل و فلسطين می‌تواند در مسیر همزیستی مسالمت‌آمیز دو ملت تحول یابد.

روشن است که تحولات در منطقه به شدت پیچیده خاور میانه که مرکز تعارض منافع قدرت‌های بزرگ جهانی و قدرت‌های منطقه‌ای است، به‌صورت ساده و خطی پیش نخواهد رفت. گرچه روسیه نمی‌تواند از چنین تحولاتی استقبال کند، اما نشانه‌های روشنی وجود دارد که ایالات متحده آمریکا در دنیای جهانی و دیجیتال کنونی، یک خاورمیانه با ثبات و عاری از جنگ و بنیادگرایی را در مقابل منافع استراتژیک خود تصور نمی‌کند و چین که بیش از آمریکا از تجارت آزاد دفاع می‌کند، نیروی تخریب اینگونه روند‌های مثبت نخواهد بود.

غول بنیادگریی اسلامی که ۴۳ سال پیش در ایران از بطری رها شد، به آسانی صحنه را ترک نخواهد کرد و در روند بازسازی خاور میانه، سرسختانه مقاومت می‌کند. افق گرچه روشن است، اما راه اصلا هموار نیست. میان آنچه در چشم‌انداز دیده می‌شود با واقعات‌های سخت منطقه، هنوز فاصله بزرگی وجود دارد. بنیادگرایی هنوز در بسیاری از کشور‌های منطقه، از پاکستان و افغانستان تا ایران و عراق نقش مهم و گاه تعیین‌کننده‌ای بازی می‌کند. مهم اما این ارزیابی است که جریان بنیادگرایی اسلامی حداکثر پتانسیل‌های خود را وارد صحنه کرده و با فجایعی که به بار آورده، روند افول آن آغاز شده است.

از پایان ظرفیت‌های گفتمانی، سیاسی، اقتصادی و اخلاقی کمونیسم روسی تا فروپاشی شوروی، چند دهه زمان لازم بوده است. اما این روند قابل مشاهده بود و شمار متفکرانی که این آینده را می‌دیدند، کم نبود. اکنون هم دیدن افقی اهمیت دارد که در آن روند پایان بنیادگرایی در خاورمیانه آغاز شده است. شاید ایران، اسرائیل و فلسطين نخستين طلایه‌داران خاورمیانه نوین باشند. خاورمیانه‌ای که بر اساس جابه‌جایی عناصر سازنده قدرت در جهان معاصر، چاره‌ای جز بازسازی و انطباق خود ندارد.

Sent from my iPhone